مردار حیوانی است که بدون ذبح شرعی مرده باشد، و حیوانی که حلال گوشت نیست اگر ذبح شود باز حکم مردار را دارد، و همچنین اگر در ذبح شرعی حیوان حلال گوشت شرایط ذبح شرعی موجود نباشد آن حیوان مردار است. حکم شرعی حیوان مردار آنست که تمام اندامهای آن از قبیل گوشت و پوست و استخوان و موی آن ناپاک ونجس است. چون خداوند میفرماید: ﴿حُرِّمَتۡ عَلَیۡکُمُ ٱلۡمَیۡتَهُ﴾ [المائده: ۳] «مردار بر شما حرام شده است».
و حرام کردن چیزی که حرام نیست و در خوردنش ضرری وجود ندارد بر ناپاکی آن دلالت میکند. و چون خداوند میفرماید:
﴿قُل لَّآ أَجِدُ فِی مَآ أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ یَطۡعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن یَکُونَ مَیۡتَهً أَوۡ دَمٗا مَّسۡفُوحًا أَوۡ لَحۡمَ خِنزِیرٖ فَإِنَّهُۥ رِجۡسٌ﴾ [الأنعام: ۱۴۵].
«بگو در آنچه به من وحی شده هیچ خوراک حرامی را برای هیچکس نمییابم مگر این که مردار یا خونی باشد که از بدن حیوانات ریخته یا گوشت خوک که اینها همه پلید و ناپاکند».
رجس در آیه به معنی نجس و ناپاک است و ضمیر «إنّه» به مذکور در آیه از جمله (میته) بر میگردد. بدون شک استخوان و موی از اجزاء مردار میباشند. پشم گوسفند و پشم شتر و پر نیز حکم موی دارد. برخی گفتهاند: موی با مردار شدن حیوان ناپاک ونجس نمیشود چون حیات و زندگی آن را حلال نمیکند، به دلیل این که اگر از حیوان بریده شود نه احساس میکند و نه دردش میگیرد و چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت:
«لاَ بَأْسَ بِمَسْکِ الْـمَیْتَهِ إِذَا دُبِغَ وَلاَ بَأْسَ بِصُوفِهَا وَشَعْرِهَا وَقُرُونِهَا إِذَا غُسِلَ بِالْـمَاءِ». (رواه الدارقطنی).
«نگهداری پوست مردار هر وقت دباغی شود و پشم و مویش و شاخهایش هرگاه شسته شود اشکالی ندارد». (دار قطنی آن را روایت کرده است).