مفهوم لغوی شورا
اصل این واژه، شین، واو، راء؛ «شور» است.
ابن فارس میگوید: «شین، واو و راء دو معنای اصلی دارد؛ اول اینکه به معنای آغازنمودن و آشکارساختن و بیان یک چیز بوده و دوم اینکه به معنای گرفتن یک چیز است.»[۱]
وی در ادامه چنین میآورد: «برخی از زبانشناسان گفتهاند: “شاورتُ فلانًا فی أمری؛ از فلانی در این کارم مشورت گرفتم” از همین نوع بوده و بنا بر قولی، این واژه از “شور العسل؛ گرفتن و چیدن عسل” مشتق شده، گویی که فرد مشورتکننده نظر و دیدگاه دیگران را میگیرد.»[۲]
بنابراین معانی مشورت و شوری همان آشکارساختن و ارائه و بیرونکشیدن یک شیء است.
وجه مناسبت اینکه شوری از «شور العسل» گرفته شده این بوده که مشورتگیرنده همچون زنبور عسل است که در اطراف انواع شیرینیها و میوهها میگردد تا از آنها تغذیه کند.
و مشورت انسان به مانند عسل که چکیده و عصارۀ غذاست، بوده و از این رو، مشورتگیرنده دیدگاه مشاور را میگیرد، همانگونه که عسل را از داخل کندو برمیدارد و آن را از موم و سایر مواد پاک میسازد.[۳]
[۱]– معجم مقاییس اللّغه، ج ۳، ص ۲۲۶٫
[۲]– همان، ص ۲۲۷٫
[۳]– نک: النّظام السّیاسی فی الإسلام، سعود آل سعود و دیگران، ص ۱۳۴٫