اصل و قاعده نهم
از قواعد اهل سنت و جماعت در استدلال دنباله روی و پیروی از آنچه قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم به صورت ظاهری و باطنی آورده اند، و پیروی از آنچه صحابه از مهاجرین و انصار بطور عموم، و از خلفای راشدین به طور خصوص بر آن بودند، است،
همان طوری که رسول اکرم مى فرماید:
((علیکم بسنتی وسنه الخلفاء الراشدین)). [أبوداود والترمذی وأحمد وابن ماجه]. معنای آن قبلا گفته شده است. و بر کلام خدا و کلام رسول الله، کلام هیچ کس از بشر را جلو تر نمى دانند، به همین سبب اهل سنت و جماعت نامیده شده اند.
و بعد از گرفتن آنچه در قرآن و سنت باشد، آنچه علمای امت بر آن اجماع کرده اند مى گیرند، و این قاعده سوم است که بعد از قرآن و سنت بر آن اعتماد مى کنند،
چنان که خداوند مى فرماید:
(فإن تنازعتم فی شیء فردوه إلی الله والرسول إن کنتم تؤمنون بالله والیوم الآخر ذلک خیر وأحسن تأویلاً). [النساء ۵۹].
[اگر در باره چیزی با هم اختلاف نمودید (برای رفع اختلاف) (کتاب خدا: قرآن) و به (سنت) پیامبر مراجعه نمایید، اگر به خدا و روز قیامت ایمان دارید، (این مراجعه به کتاب خدا و سنت پیغمبر) برای شما بهتر و خوش عاقبت تر خواهد بود].
اهل سنت و جماعت معتقد به عصمت هیچ کس غیر از رسول الله صلی الله علیه وسلم ، و به رای و نظریه هیچ کس تعصب نمى ورزند تا این که موافق با قرآن و سنت باشد، و معتقدند که عالم مجتهد ممکن است خطا کندن و ممکن است درست بگوید، و به هیچ کس اجازه اجتهاد نمى دهند مگر کسی که دارای شرایط اجتهادی باشد،که نزد علماء معروف است، و در مسائل و گفته هایی که در آن ترجیح به یکی از گفته ها ندارد، و نص مورد اجتهاد، احتمال دارد دارای چند معنی باشد، اهل سنت انکار بر یکدیگر نمى کنند.
و اختلاف در مسائل اجتهاد سبب دشمنی با یکدیگر و دوری از هم نمى گردد، چنان که اهل بدعت تعصب دارند و چنین مى کنند، بلکه اهل سنت هم دیگر را دوست داشته و پشتیبانی همدیگر مى کنند، با وجود اختلاف در مسایل فرعی پشت سر هم نماز مى خوانند، خلاف بر اهل بدعت که هر کس با آنها مخالفت کند او را دشمن و گمراه و کافر مى دانند.