هدف از آفریشن جنّیان
الله متعال آنها را برای همان هدفی که بشر را آفرید، به وجود آورد:
﴿وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِیَعۡبُدُونِ﴾ [الذّاریات: ۵۶]
«و من جن و انس را فقط برای اینکه مرا عبادت کنند، آفریدم.»
بنابراین جنّیان مکلّف به انجام یا ترک اموری هستند و هرکسی از آنان که فرمان برد، الله از او راضی شده و وی را وارد بهشت میسازد، ولی هرکس که نافرمانی و سرکشی کند، جزایش آتش دوزخ است و متون فراوانی بیانگر این موضوع هستند.
در روز قیامت، الله جنّیان و انسانهای کافر را توبیخ و سرزنش نموده و میفرماید:
﴿یَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ أَلَمۡ یَأۡتِکُمۡ رُسُلٞ مِّنکُمۡ یَقُصُّونَ عَلَیۡکُمۡ ءَایَٰتِی وَیُنذِرُونَکُمۡ لِقَآءَ یَوۡمِکُمۡ هَٰذَاۚ قَالُواْ شَهِدۡنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَاۖ وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَیَوٰهُ ٱلدُّنۡیَا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ کَانُواْ کَٰفِرِینَ﴾ [الأنعام: ۱۳۰]
«ای گروه جن و انس! آیا پیامبرانی از شما به سویتان نیامدند که آیاتم را برایتان بخوانند و شما را از ملاقات این روزتان هشدار دهند؟! [آنان] گویند: بر [ضدّ] خودمان گواهی میدهیم، و زندگی دنیا آنان را فریب داد و بر [زیان] خودشان گواهی دهند که کافر بودند.»
آیۀ فوق نشان میدهد که شریعت الهی به جنّیان رسیده و بیمدهنده و مبلّغی به سویشان رفته است.
دلیل اینکه برخی از جنّیان با آتش دوزخ مجازات میشوند، آیات زیر است:
﴿قَالَ ٱدۡخُلُواْ فِیٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِکُم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ فِی ٱلنَّارِ﴾ [الأعراف:۳۸]
«[الله أ به آنان] میفرماید: در بین گروههایی از جنّ و انس که پیش از شما گذشتهاند، در آتش [دوزخ] وارد شوید!»
﴿وَلَقَدۡ ذَرَأۡنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ﴾ [الأعراف: ۱۷۹]
«به تحقیق، گروه بسیاری از جنّ و انس را برای جهنّم آفریدهایم.»
﴿لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ ٱلۡجِنَّهِ وَٱلنَّاسِ أَجۡمَعِینَ﴾ [السّجده: ۱۳]
«قطعاً جهنّم را از جنّیان و آدمیان؛ همگی پُر میکنم.»
همچنین دلیل اینکه جنّیانِ مؤمن وارد بهشت میشوند، آیات زیر است:
﴿وَلِمَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ جَنَّتَانِ۴۶ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ﴾ [الرّحمن: ۴۶- ۴۷]
«و برای کسی که از ایستادن در پیشگاه پروردگارش بترسد، دو باغ [بهشتی] است. پس [ای گروه انس و جن!] کدامین نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید؟!»
مخاطب آیات فوق، جنّ و انس هستند، زیرا در ابتدای سوره، با هردو جنس سخن گفته شده و در آیۀ قبلی، فضل و احسان الهی بر جنّیان مؤمن بیان شده که الله تعالی آنها را وارد بهشت خواهد کرد و اگر به این پاداش نمیرسیدند، هرگز با بیان این مطلب بر آنها منّت نمیگذاشت.[۱]
[۱]– نک: أحکام الجان، ص ۵۳؛ عالم الجنّ والشّیاطین، ص ۴۱٫