مفهوم لغوی و اصطلاحی زکات و حکم آن
أ ـ مفهوم لغوی زکات: واژۀ «زکات» در لغت به معنای رشد و نمو، افزونی، پاکی، پاکیزگی، به ثمر رساندن و سود دادن و امثال آن است.[۱]
ب ـ تعریف شرعی زکات: حقّی واجب از مالی خاص برای گروهی مخصوص در زمانی معیّن است.[۲]
ج ـ هدف از پرداخت زکات: عبادت الله تعالی با انفاق مقداری لازم از اموالی که زکات دارد و به حدّ نصاب رسیده است.[۳]
د ـ وجه تسمیه: با توجّه به مفهوم لغوی زکات، علّت نامگذاریاش این است که باعث افزایش و پاکی مال میشود.
هـ ـ حکم زکات: این عمل از دیدگاه شریعت، واجب است. الله میفرماید:
﴿وَأَقِیمُواْ ٱلصَّلَوٰهَ وَءَاتُواْ ٱلزَّکَوٰهَ﴾ [المزّمّل: ۲۰]
«و نماز را برپا دارید و زکات بدهید».
مسلمانان اجماع و توافق دارند که زکات رکنی از ارکان اسلام بوده و این اجماع بر پایۀ متون قرآن و سنّت است.
کسی که منکر وجوب زکات شود، کافر و فردی که از پرداخت زکات سر باز زند، فاسق به شمار میرود.[۴]
[۱]– نک: لسان العرب، ج ۱۴، صص ۳۵۸- ۳۵۹٫
[۲]– نک: توضیح الأحکام، ج ۳، ص ۳۸۱٫
[۳]– نک:رسائل فی العقیده، ص ۹٫
[۴]– نک: توضیح الأحکام، ج ۳، ص ۲۸۲٫