اصطلاحات ابن تیمیه[۱] در کتاب «منتقی الاخبار»:
- «أخرجاه»: مراد حدیثی است که «بخاری» و «مسلم» آن را روایت کردهاند.
- «متفق علیه»: مراد حدیثی میباشد که «بخاری»، «مسلم» و «احمد» آن را روایت کرده باشند.[۲]
- «رواه الخمسه»: مراد حدیثی است که «احمد»، «ابوداود» «ترمذی»، «نسائی» و «ابن ماجه» آن را روایت کرده باشند.
- «رواه الجماعه»: مراد حدیثی است که «بخاری»، «مسلم»، «ابوداود»، «ترمذی»، «نسائی»، «ابن ماجه» و«احمد» به روایت آن پرداختهاند.
این اصطلاح ابن تیمیه، برخلاف اصطلاحات اهل حدیث است، چرا که آنها اصطلاح «جماعه» را فقط به نویسندگان «صحاح سته» [بخاری، مسلم، ترمذی، ابوداود، ابن ماجه و نسائی] اطلاق میکنند.
- ابن تیمیه درغیر این اصطلاحات از هرکس وهرکتابی که روایت کند، نامش را نیز ذکر میکند.
[۱]– « ابن تیمیه »: مراد مجدالدین عبدالسلام الحرانی میباشد، و مقصود «شیخ الاسلام احمد بن تیمیه» که نواسهی نویسنده کتاب «منتقی الاخبار» است، نمیباشد.
[۲]– مشهور در نزد جمهور این است که مراد از اصطلاح « متفق علیه » حدیثی است که بخاری و مسلم آن را روایت کردهاند، و شیخ مجدالدین ابن تیمیه، اصطلاح «متفق علیه» را در حدیثی استعمال میکند که بخاری و مسلم و احمد آن را روایت کرده باشند. و در اصطلاحات مناقشه نیست.