متون معتبر مذهب احناف «وقایه الروایه فی مسائل الهدایه»

 

  • «وقایه الروایه فی مسائل الهدایه»: اثر «امام برهان الشریعه، محمود بن احمد صدر الشریعه الاول، عبیدالله محبوبی» (متوفی حدوداً ۶۷۳ه‍ . ق).

این کتاب نیز، یکی دیگر از کتب معتبر فقه احناف، می‌باشد. نویسنده‌ی این اثر، کتاب هدایه را برای اینکه نوه‌ی دختری‌اش (صدر الشریعه الاصغر، عبیدالله بن مسعود متوفی ۷۴۵ ه‍ یا ۷۴۷ و یا ۷۵۰ ه‍ . ق) بهتر بتواند، مسائل هدایه را حفظ نماید، مختصر نمود و جزوه‌ای از آن را در اختیار وی قرار داد.

«علامه برهان الشریعه»، اختصار و تلخیص کتاب هدایه را به صورت جزوه جزوه ادامه می‌داد و در اختیار نوه‌اش (عبید الله بن مسعود) قرار می‌داد تا اینکه پس از مدت زمانی، کار تألیف و نگارش و اختصار و تلخیصش را به پایان رساند.

نوه‌ی «علامه برهان الشریعه»، در شرحی که برکتاب جدّش (وقایه الروایه) نوشته است، به این روش جدش اشاره می‌کند و می‌گوید: «این شرح، برای حلّ معضلات و پیچیدگی‌های «وقایه الروایه فی مسائل الهدایه»‌ای است که پدر بزرگ و استادم «محمود بن صدرالشریعه» به خاطر اینکه مسائل آن را بهتر بتوانم حفظ و درک کنم، تألیف نموده است.

پدر بزرگم، «وقایه الروایه» را به تدریج تألیف می‌نمود، و من نیز مرحله مرحله آن‌ها را حفظ می‌کردم، و این برنامه ادامه داشت تا اینکه اتمام تألیف کتاب «وقایه» از طرف جدم، با اتمام حفظ من همراه بود…»

علماء و فقهاء نیز به شرح و توضیح «وقایه»، عنایت ویژه‌ای را مبذول داشته‌اند؛ تا جایی که حاجی خلیفه بیان می‌کند که بیش از سی تن از نویسندگان، به شرح، اختصار و ترتیب این کتاب پرداخته‌اند.[۱]

خلاصه و لبّ کلام درباره‌ی این کتاب – چنان‌که علما ء می‌گویند – این است که زمان، کتابی دیگر به سان «وقایه» را در ایجاز الفاظ، و ضبط معانی به خود ندیده است.

۱- کشف الظنون ص ۲۰۲۰

مقاله پیشنهادی

خیار(داشتن اختیار در معامله)

حکمت مشروعیت داشتن اختیار در معامله داشتن حق اختیار در معامله از محاسن اسلام است؛ …