کفاره ی گناهان کبیره و گناهان صغیره：

براساس نصوص وارده و اقوال علما، گناهان کبیره جز با توبه پاک نخواهند شد، البته برخی از گناهان علاوه بر نیاز بر توبه، دارای حد نیز هستند و لذا باید بر شخص عاصی حد جاری گردد؛ مثلا کسی که شراب می خورد بدون شک مرتکب گناه کبیره شده است زیرا با توجه به تعاریف گناهان کبیره، یکی از انواع کبائر عملی است که مشمول حد شود و شراب خوار باید علاوه بر توبه حد زده شود تا پاک گردد. و اگر حق انسانی را زایل کرده بایستی حقوق او را ادا نماید زیرا حق الناس جز با ادای حق آنها یا طلبیت حلالیت پاک نخواهد شد.
اما گناهان صغیره، با انجام عبادات و فرائض (به شرطی که مواردی که باعث بزرگ شدن گناه می گردند صورت نپذیرد) ان شاء الله محو خواهند شد، و نصوص زیادی بر این امر وجود دارد از جمله：
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند：
« الصلوات الخمس و الجمعه الی الجمعه و رمضان الی رمضان مکفرات لما بینهن اذا اجتنب الکبائر»
[ مسلم ۲۳۳ ] « تا زمانیکه شخص به گناهان کبیره دست نیازیده باشد نمازهای پنجگانه جمعه تا جمعه ی دیگر و رمضان تا رمضان دیگر کفاره گناهانی خواهد بود که او در این میان مرتکب شده است»
و نیز صغائر با اجتناب کردن از گناهان کبیره و استغفار نمودن، محو خواهند شد، چنانکه خداوند متعال می فرمایند： «إِن تَجْتَنِبُواْ کَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ و َنُدْخِلْکُم مُّدْخَلاً کَرِیمًا»
[ نساء ۳۱ ] اگر از گناهان بزرگى که از آن نهى می‏شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می پوشانیم؛ و شما را در جایگاه خوبى وارد می ‏سازیم.
و باز می فرماید： «الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ »
[ النجم/۳۲ ] «کسانی‌ که‌ از گناهان‌ کبیره‌ و از فواحش پرهیز می‌کنند مگر از لمم‌»
حافظ ابن حجر رحمه الله گفته： خطابی می گوید：
منظور از “اللمم” در آیه، یعنی آنچه که از آن عفو شده است چنانکه در آیه ی دیگر آمده که：
( إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ)
و لذا با توجه به این آیه متوجه خواهیم شد که “اللمم” به معنای گناهان صغیره است و صغائر با اجتناب از کبائر پاک می شوند.