اهل سنت و الجماعت معتقدند که عقیده دوستی و دشمنی از اصول مهم در دین و یکی از ارکان عقیده است، و جایگاه بزرگی در شریعت دارد که با جهات ذیل روشن میگردد:
اول: اینکه بخشی از شهادت توحید «لا اله الا الله» است، چون معنی آن برائت جستن از همه چیزهایی که غیر از الله پرستش میشوند، چنان که خداوند میفرماید: ﴿أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ﴾ [النحل: ۳۶].
«خداوند را بپرستید و از طاغوت بپرهیزید».
دوم : اینکه از مهمترین حلقههای ایمان است و شرط صحت آن میباشد، پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرماید: «محکمترین حلقههای زنجیره ایمان، دوستی کردن در راه خدا و دشمنی کردن در راه خدا است و دوست داشتن برای خدا و نفرت داشتن برای خداست»[۱].
سوم :اینکه سبب چشیدن شیرینی طعم ایمان و لذت یقین میشود. رسول اکرم صلی الله علیه وسلم میفرماید: «»
سه چیزند که در هر کس باشند شیرینی ایمان را خواهد یافت: هر کسی که خدا و رسول او را از همه بیشتر دوست بدارد، و هر کسی که بندهای را فقط به خاطر الله دوست بدارد، و هر کسی که بازگشت به کفر را چنان ناگوار بداند که انداخته شدن در آتش را ناگوار میداند[۲].
چهارم: با محقق کردن این عقیده ایمان کامل میشود، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم میفرماید: «هر کسی به خاطر خدا محبت کند و به خاطر خدا بدهد و به خاطر خدا دست نگاه دارد، ایمان را کامل کرده است»[۳].
پنجم: چون کسی غیر از دین خدا و اهل دین او، را دوست بدارد به خداوند کفر ورزیده است، چنان که خداوند متعال میفرماید: ﴿قُلۡ أَغَیۡرَ ٱللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِیّٗا فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَهُوَ یُطۡعِمُ وَلَا یُطۡعَمُۗ قُلۡ إِنِّیٓ أُمِرۡتُ أَنۡ أَکُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَسۡلَمَۖ وَلَا تَکُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِکِینَ١۴﴾ [الأنعام: ۱۴].
«بگو: آیا غیر از خدا را به سرپرستی بگیرم، در صورتی که او آفرینندۀ آسمانها و زمین است و او روزی میدهد و روزی داده نمیشود؟ بگو: من فرمان داده شدهام که نخستین کسی باشم که اسلام آورده است، و هرگز از مشرکان مباش».
ششم: اینکه محبت ورزیدن و دشمنی ورزیدن پیوندی است که براساس آن جامعه اسلامی ربّانی برپا میشود و ساختار آن کامل میگردد، چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرماید: «هیچ کسی از شما مؤمن نمیشود مگر اینکه آنچه برای خود میپسندد برای برادرش بپسندد»[۴].
[۱]– سلسله الصحیحه آلبانی/۹۹۸٫
[۲]– متفق علیه.
[۳]– صحیح سننابیداود آلبانی.
[۴]– بخاری.