خطر ایدز در سراسر جهان نگرانیهاى زیادی را ایجاد کرده است، سازمان بهداشت جهانى تخمین زده است که حدود ۱۵ ملیون انسان در سراسر جهان ممکن است به فیروس ایدز مبتلا باشند، بنا براین ممکن است که تعداد مبتلایان به ایدز بیشتر از این مقدار باشد:
فقدان مکانیسم آزمایشى در کشورهاى در حال توسعه.
ـ عدم توانیى در شناسایى فیروس در اوایل مبتلا به عفونت در دوره تشکیل انتى بادى آن.
ـ هزینه انجام آزمایش
ـ ترس از اعلام نتایج آزمایش
ـ گزارشهاى آمارى ناقص( بخصوص در کشورها در حال توسعه)
تعداد مبتلایان به مرض ایدز وتعداد بیماران مبتلا به این مرض در اروپا، نمونه مشابه آمریکا را دارد ودرهردوى این مناطق انتظار مى رود که از تعداد این افراد کاسته شود.
ایدز به احتمال زیاد از آفریقا منشأ گرفته است واین قاره شاهد شدید ترین این مرض مى باشد. در بعض از مناطق آفریقا، حدود نیمى از افراد به مرض ایدز دچار هستند.همانند آفریقا، در آسیا وامریکاى جنوبى نیز شاهد افزایش پایدارى در تعداد مبتلایان به ایدز هستیم.
آمار ایدز در جهان
ـ مبتلایان به ایدز در سال ۲۰۰۶م ۵۰ میلیون.
ـ تعدادی افرادى که به تازه گى درسال ۲۰۰۶ م به فیروس مبتلا شده اند
۵ میلیون
ـ میزان مرگ ومیر به علت ایدز در سال ۲۰۰۶ م ۴ میلیون
ـ ویروس ایدز مبتلا شده اند ۵ میلیون
ـ تعداد کلى مرگ ومیر به علت ایدز از ابتداى پیدایش این بیمارى تا سال ۲۰۰۶ میلیون .
تعداد افراد جدید که آلوده شده به ایدز در طی سال ۲۰۰۶م
آفریقا …………………………………. سى میلیون
آسیا وپاسیفیک ………………………….. یک میلیون وهشصد هزىر
اروپا شرقی وآسیا مرکزى ……………… سه میلیون
امریکا لاتین …………………………… دو ملیون
خاور میانه وشمال آفریقا ……………….. یک میلیون
کشورهاى پیشرفته وبا اقتصاد عالى ………. تقریبایک میلیون
نحوه انتقال مرض ایدز
دانشمندان توانسته اند ایدز را در خون، ترشحات مهبل، شیر پستان مادر مایعات ریه ورشته هاى مغزى شناسایى نمایند تمام این مایعات مى توانند حاوى ویروس باشند، اما هیچ مدرکى وجود ندارد که ثابت نماید تمام این موارد نى توانند باعث انتقال بیمارى شوند. در حال حاضر دانشمندان عقیده دارند که ایدز از سه راه انتقال مى یابد:
۱ـ تماس باخون آلوده
۲ـ انجان فعالیت جنسى با یک فرد آلاوده به ویروس
۳ـ تماس بین مادر وجنین یا نوزادش
انتقال از طریق خون:
اتقال ویروس او طریق خون به روشهاى زیر انجام مى شود.
ـ استفاده مشترک از سوزنها آلوده در معتاد ان تزریفى
ـ ایجاد آلودگى از طریق زخم ها
ـ انتقال خون یا محصولات خون در شفاخانه ( بیمار ستان)
انتقال ویروس از طریق فعالیت جنسی، آسانترین راه انتقال ایدز مى باشد؟
این انتقال به روشهاى زیر انجام گردد.
ـ حدود نیمی از موارد جدید بیمارى ایدز در آمریکا در مردان همجنس بازیده مى شود.
ـ در بیشتر موارد، انتقال عفونت از مردان آلوده به زنان غیر آلوده صورت مى گیرد، گرجه ممکن است عکس این قضیه نیز اتفاق بیفتد.
انتقال از مادر به کودک:
یک مادر آلوده مى تواند عفونت ایدز را در حین حاملگى به جنین منتقل کند یا در هنگام ولادت از طریق تماس خونى، نوزادش را آلوده نماید بعد از ولادت نیز ممکن است ایدز را از طریق شیر آلوده به نوزادش منتقل سازد.
جلوگیرى در مرحله اول:
از آنجایى که هنوز هیچ واکسنى براى جلوگیرى از مبتلا به عفونت ایدز کشف نشده وهیچ معالجه اى براى ایدز ایجاد نشده است، جلوگیرى در مرحله اول شامل تمام مواردى مى باشد که براى ارتقاء بهداشتى وجلوگیرى او مبتلا به عفونت ایدز صورت مى گیرد.
روشهاى رایج جلو گیرى در مرحله اول عبارتند از:
ـ آموزش بهداشتى عمومى
ـ ارتقاء فعالتهاى بهداشتى
ـ اطلاع رسانى در باره روشهاى جلو گیرى از بار دارى
ـ در دسترس بودن وسایل حفاظتى مثل کاندوم اقدامات خاصى که براى جلوگیرى او عفونت ایدز باید انجام شود عبارتند از: خود دارى از فعالیت جنسى یا افراد آلوده به ایدز. ـ خود دارى از فعالیتهاى جنسى مضر مثل ارتباط جنسى از طریق مقعد (زیرا ممکن است، باعث آسیب به رشته هاى بدن شود)،
عدم استفاده از مواد مخدر تزریقى عدم استفاده از وسایل شخصى دیگران مثل مسواک، تیغ یا سایر وسایلى که ممکن است حاوى خون یل ترشحات بدن باشند.
انجام آزمایش آنتى بادى ایدز در هنگامى که قصد حامله شدن وجود دارد. اکثر موارد انتقال ایدز در هنگام کار در موسسات طبى، بهداشتى رخ مى دهد، بطوریکه در پرستاران، تکنسین ها وداکتران این احتمال بیشتر وجود دارد. در اینجاچند روش جلوگیرى از ایدز براى پرستاران وسایر افرادى که به مسلک طبى مشغول هستند آورده شده است
ـ همیشه احتیاط هاى استاندارد را بکار برید
ـ دستها را بطور مرتب بشوئید .
تمام وسایل تیز وبرنده را با احتیاط بردارید.
ـ از محفظه هاى مقاومى که براى وسایل تیزیکبار براى استفاده ساخته شده اند استفاده نمائید.
هیچگاه چو باره ا. اقچام به گذاشتن در پوش سوزن نکنید.
ـ براى جلو گیرى از انجام تنفس دهان به دهان در مواقع ضرورى، همیشه وسایل تنفس مصنوعى رؤا در دسترس داشته باشید، یک بار مواجه شدن باخون آلوده به ایدز تقریباً یک در ۳۰۰ احتمال منجر شدن به عفونت ایدز را دارد.
جلوگیرى در مرحله دؤم:
براى جلو گیرى در مرحله دؤم او ایدز هدف ما شنا سایى بیماران در مراحل اولیه مبتلا به عفونت ممکن است به کاهش شدت بیمار کمک نماید. ، اقدامات راجى که در مرحله دوم براى جلوگیرى انجام مى گردد شامل فعالیتهاى بیمار یابى وآموزش در باره شناسایى علایم بیمار مى بشد.
ارزیابى بیماران مبتلابه ایدز:
ارزیابى بیماران مبتلا به ایدز نى تواند بسیار مشکل ، اولاً بخاطر اینکه تشخیص عفونت ایدز در افراد ممکن است دشوار باشد، زیرا ویروس داراى یک دوره طولانى پنهان مى باشد. آزمایشها ممکن است به مدت چندین ماه وجود ویروس را در بدن نشان ندهند. بعلاوه علایم ونشانه هاى اولیه عفونت ایدز غلب با یک آنفلو آنزاى ساده اشتباه گرفته مى شوند.
دوره پنجره :
در صورتى که آنتى بادى در مقابل عفونت ایدز هنوز در بدن تشکیل نشده باشد ، آزمایش ایدزیى نتیجه خواهد بود به مدت زمانى که عفونت ایدز در بدن وجود دارد اماهنوز آنتى بادى هاى آن ایجاد نشده اند، اصطلاحاً دوره پنجره (window period ) گته مى شود وممکن است چندین روز یا چندین ماه طول بکشد این مدت در بیشتر موارد، کمتر از سه ماه طول مى کشد اما در بعضى مواقع نیز مى تواند مدت بیشترى باشد ولى معمولا ازشش ماه کمتر باشد.
بقلم : عبد الدائم الکحیل