اجماع صحابه بر کفر مانعین زکات

امام القاضی ابو یعلی رحمه الله اجماع همه صحابه را نقل می‌کند در رساله «مسائل الإیمان» و می‌فرماید: «وأیضا هو إجماع الصحابه و ذلک أنهم نسبوا الکفر إلى مانعی الزکاه و قاتلوهم و حکموا علیهم بالرده»

ترجمه: « همچنین این اجماع صحابه است، چونکه آنها به مانعین زکات نسبت کفر داده‌اند و با آنها جنگیده و حکم به ارتداد آنها داده‌اند».

و نیز امام ابن رجب حنبلی رحمه الله می‌فرماید: «فإن دخل فی الإسلام فإن أقام الصلاه وأتى الزکاه و قام بشرائع الإسلام فله ما للمسلمین و علیه ما على المسلمین، وإن أخل بشئ من هذه الأرکان فإن کانوا جماعه لهم منعه قوتلوا».[۱]

ترجمه: «پس اگر داخل اسلام شد و نماز را اقامه کرد و زکات را پرداخت کرد و شرائع اسلام را اقامه نمود، پس برای او آنچه است که برای مسلمانان است و هر آنچه بر مسلمانان لازم است، بر او نیز لازم است. پس اگر به یکی از این ارکان خللی وارد نمود، اگر جماعتی بودند، کشته و از بین برده می‌شوند».

همچنین القاضی ابوبکر ابن العربی رحمه الله می‌فرماید: «﴿فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ﴾  [بقره: ۲۷۹] فإن قیل ذلک فی من یستحل الربا، قلنا: نعم، وفی من فعله، فقد اتفق الأمه على أن من یفعل المعصیه یحارب کما لو اتفق أهل بلد على العمل بالربا».[۲]

ترجمه: «پس اگر (چنین) نکردید، یقین داشته باشید که خدا و رسولش با شما جنگ خواهند کرد» [بقره: ۲۷۹] پس اگر گفته شد این به کسانی گفته شده که ربا را حلال می‌دانند، می‌گوییم: بله و همچنین آن کسانی که انجامش می‌دهند؛ برای اینکه تمام این امّت متفق است بر اینکه هر کس معصیتی انجام بدهد با او محاربه و جنگ می‌شود،  همانطور که اگر اهل یک شهر متفق باشند بر عمل کردن به ربا».

[۱]) جامع العلوم والحکم (ص۷۳).

[۲]) أحکام القران (ج۲/ص۵۹۶).

 

امام مجدد محمد بن عبدالوهاب رحمه الله می‌فرماید: «وقال الشیخ (ابن تیمیه )، فی آخر کلامه على کفر مانعی الزکاه: والصحابه لم یقولوا: هل أنت مقر بوجوبها، أو جاحد لها، هذا لم یعهد عن الصحابه بحال، بل قال الصدیق لعمر رضی الله عنهما: (والله لو منعونی عناقا کانوا یؤدونها إلى رسول الله صلى الله علیه وسلم لقاتلتهم على منعها) ، فجعل المبیح للقتال مجرد المنع، لا جحد وجوبها; وقد روی: أن طوائف منهم کانوا یقرون بالوجوب، لکن بخلوا بها.ومع هذا، فسیره الخلفاء فیهم سیره واحده، وهی: قتل مقاتلتهم، وسبی ذراریهم، وغنیمه أموالهم، والشهاده على قتلاهم بالنار، وسموهم جمیعهم أهل الرده».[۱]

ترجمه: «ابن تیمیه رحمه الله در آخر سخنش در مورد مانعین زکات می‌فرماید: صحابه زمانی که جنگ و کشتار را بر علیه مانعین زکات انجام دادند، هیچ وقت نمی‌پرسیدند آیا تو باور به واجب بودن زکات داری یا انکارش می‌کنی، هیچ وقت صحابه بزرگوار چنین نکرده‌اند، بلکه ابوبکر صدیق به عمر فاروق ب فرمود: سوگند به خدا اگر مانع دادن عناقه‌ای گردند، بخاطرش جنگ و کشتار می‌کنم. جنگ و کشتار را علیه‌شان شروع کرد، فقط بخاطر مانع شدن و نه بخاطر انکار واجب بودن زکات دادن. طوائفی از آنان به واجب بودن زکات اقرار می‌کردند، اما بخاطر خسیسی آن را نمی‌دادند و با این وجود باز هم سیرۀ خلفا در برابرشان یکی بوده و آن این بوده که جنگجویانشان را بکشند و فرزندانشان  را به اسارت ببرند و مال و ثروتشان را به غنیمت بگیرند و شهادت دادن بر اینکه کشته هایشان در آتش است و همه‌شان مرتد از دین نامیده شدند.

و زمانی که از شیخ بزرگوار محمد بن ابراهیم آل شیخ، مفتی سابق دیار حرمین پرسیده شد که آیا جنگ و کشتار مانعین زکات، جنگ و کشتار مرتد گشتنشان بود یا نه؟ فرمود: «الصحیح أنه رده، لأن الصدیق رضی الله عنه لم یفرق بینهم، ولا الصحابه و لا من بعدهم».[۲]

ترجمه: «صحیح این است که بخاطر ردّه و مرتد شدنشان بود، زیرا ابوبکر صدیق t تفاوتی در بینشان قائل نشد و همچنین نه صحابه و نه کسانی که بعد آنها آمدند.

سخن علما در این باره بسیار مشهور است که هرکس مانع یکی از شرائع و شعائر آشکار اسلام شود، در این صورت با او جنگ صورت می‌گیرد و آن جنگ با مرتدان است. حال اگر کسی بیاید و مانع از همۀ شعائر و شرائع اسلامی گردد و نه کم و نه زیاد، و نه بزرگ و نه کوچک آنها را اجرا نکند، در این صورت با او چه باید کرد؟!

[۱])  الدرر السنیه فی الأجوبه النجدیه۱۰/۱۷۸

[۲])  فتاوى ورسائل سماحه الشیخ محمد بن إبراهیم بن عبد اللطیف آل الشیخ۶/۲۰۲

 

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: «إذا کان السلف قد سموا مانعی الزکاه مرتدین، مع کونهم یصلون و یصومون، ولم یکونوا یقاتلون جماعه المسلمین، فکیف بمن صار مع أعداء الله ورسوله قاتلا للمسلمین».[۱]

ترجمه: «اگر پیشنیان (سلف) مانعین زکات را مرتدین نام نهاده باشند، در حالیکه نماز می‌خواندند و روزه می‌گرفتند و با جماعت مسلمین هم نمی‌جنگیدند و قتال نمی‌کردند، پس حال آن کسانی که با دشمنان خدا و رسولش هستند و مسلمانان را می‌کشند چگونه خواهد بود»؟

[۱])  مجموع الفتاوى۲۸/۵۰۳