عقیده علمای شیعه در مورد ایمان به قضا و تقدیر الهی چیست؟

شیخ مفید مرجع و سرور شیعه میگوید:
«در روایت صحیح از آل محمّدص نقل شده که افعال و کردار بندگان را خدا نیافریده است، و از ابی الحسن روایت است که او را در مورد افعال و کارهای بندگان پرسیدند که آیا آن‌ها را خدا آفریده است یا نه؟ او گفت: اگر خداوند خالق افعال و کارهای بندگان بود؛ از آن اظهار بیزاری نمیکرد و حال آنکه خداوند میفرماید:
﴿أَنَّ ٱللَّهَ بَرِیٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِکِینَ وَرَسُولُهُۥ﴾ [التوبه: ۳]. «خدا و پیغمبرش از مشرکان بیزارند».
ولی نص و دلیلی وارد نشده که خدا از شخص آن‌ها اظهار برائت کند، بلکه از شرک و زشتیهای آنان اظهار بیزاری کرده است».
شرح عقائد الصدوق، ص ۱۲– ۱۳ ضمیمه کتاب اوائل المقالات

همچنین علمای شیعه در مورد ایمان به قضا و تقدیر تصریح نکردند که به مذهب معتزله معتقدند تا اینکه شیخ آن‌ها حر عاملی با صراحت گفت: «باب ۴۷: خداوند متعال خالق همه چیز است جز افعال بندگان». و نیز گفت: «مذهب امامیه و معتزله بر این است که کارهایی که بندگان انجام میدهند از خودشان صادر شده و خودشان آفریننده آن هستند».
الفصول المهمه فی اصول الائمه محمد بن حسن حر عاملی، ص ۸۰ – ۸۱

توضیح:
کلینی از ابی جعفر و ابی عبدالله روایت کرده که گفته‌اند: «خداوند برای بندگانش مهربانتر از آن است که آن‌ها را به ارتکاب گناه مجبور کند، سپس آنان را به خاطر آن عذاب دهد، و خداوند قوی‌تر از آن است که چیزی را بخواهد ولی انجام نپذیرد، می‌گوید: سپس از آن دو پرسیدند که آیا میان جبر و قضا و قدر مقام سوّم وجود دارد؟ گفتند: بله و وسیعتر از فاصله آسمان و زمین است»
اصول کافی ۱ / ۱۵۹٫

ضربه کمر شکن بر شیعه:
از ابی عبدالله روایت کرده‌اند که گفت: «وای بر این فرقه ی قدریه! آیا این آیه را نمیخوانند که میفرماید:
﴿فَأَنجَیۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ قَدَّرۡنَٰهَا مِنَ ٱلۡغَٰبِرِینَ۵٧﴾ [النمل: ۵۷]. «ما لوط و خاندان او را (از عذاب قریب‌الوقوع) نجات دادیم، بجز همسرش را که خواستیم جزو باقیماندگان (در شهر و از زمره نابود شوندگان) باشد».
وای بر آن فرقه! چه کسی جز خداوند متعال آن را مقدر کرده است».
بحار الانوار ۵ / ۵۶ – ۱۱۶

این روایت بیانگر مذهب و دیدگاه ائمّه در مورد اثبات تقدیر الهی است، و به دیدگاه علمای قدیم شیعه اشاره دارد، ولی شیعیان متأخّرشان بدون دلیل از این روایات رویگردان شده و دنباله رو معتزله شدند، و تعارض اعتقاد معتزله با چندین روایت خود در اعتقاد به تقدیر را نادیده گرفتند و مراجع شیعه تا جایی در تقلید از شیعه پیش رفتند که دقیق مانند اعتقاد معتزله عدالت را یکی از اصول دین قرار دادند که به مفهوم آن‌ها این مقوله بمعنی انکار و عدم پذیرش قضا و قدر الهی است.

شیخ شیعه هاشم معروف میگوید: «عدل از دیدگاه امامیه از ارکان دین و بلکه از اصول اسلام است».
الشیعه بین الاشاعره و المعتزله، ص ۲۴ هاشم، و عقیده المؤمن عبدالامیر قبلان، ص ۴۳

صاعقه ای دیگر بر پیکر این رافضیان مجوسی:
تعدادی از بزرگان شیعه مانند اهل سنّت به ایمان به تقدیر الهی اعتراف کرده اند.
عقائد الإمامیه الاثنی عشریه زنجانی ج۳/۱۷۵-۱۷۶، عقائد الإمامیه ص۶۷-۶۸ محمد مظفر.