روش‌های به کار گیری شیطان در گمراه کردن انسان

معمولا شیطان یا از لحاظ اعتقادی و یا از لحاظ عملکردانسانی، راه‌های زیادی را برای نفوذ کردن در انسان اتخاذ می‌کند. ابن قیم الجوزی رحمه الله  در ارتباط با قضیه نفوذ کردن شیطان از لحاظ اعتقادی شش مرحله را ذکر کرده است، که عبارتند از:

مرحله اول: به شیطان سعی می‌کند که انسان را و ادار به کفر یا شرک کند، در این حالت اگر شخص مورد نظر مسلمان باشد، کار او را به مرحله می‌کشاند.

مرحله دوم : مرحله بدعت است، که شخص مورد نظر بدعت ایجاد می‌کند یعنی آنچه را خداوندبه آن دستور نداده یا رسول اللهص به آن امر نکرده است، وارد دین کرده و به آن عمل می‌کند، در این حالت اگر شخص مورد نظر از زمره اهل سنت و جماعت باشد وارد مرحله سوم خواهد شد.

مرحله سوم: مرحله ارتکاب گناهان کبیره است، و اگر خداوند -تبارک وتعالی- انسان را از مرتکب شدن به این اعمال زشت محفوظ دارد، شیطان در این مرحله باز ناامید نیست از اینکه انسان را فریب دهد.

مرحله چهارم: مرحله گناه صغیره و مرتکب شدن به آن‌ها است اگر انسان در این مرحله از ارتکاب به آن‌ها محفوظ شود، مجددا شیطان او را به کارهای شیطانی دیگر، مشغول می‌دارد.

مرحله پنجم: شیطان، انسان را به انجام اعمال مباح مشغول می‌دارد، بدین ترتیب که انسان خود را مشغول وسرگرم می‌کندووقت خود را صرف کارهای مباح می‌کند، وبه امور مهمتری که به آن دستور داده شده، نمی‌پردازد.

مرحله ششم: دراین مرحله شیطان، انسان را به کاری مشغول می‌دارد و او را از انجام عملی که نسبت به آن کار افضل تر و برتر است، باز می‌دارد، مثلاً به جای فرض به انجام سنت می‌پردازد، و یا آنقدر خود را به انجام عمل سنت مشغول وسرگرم می‌کند که فرض را ترک می‌نماید!!.

 پس شیطان نسبت به انجام افکار بد خود حریص و جدی است اما در عمل کردن به برنامه‌های خود، قدم به قدم انسان را وادار به انجام آن می‌کند، همانطور که خداوند-سبحانه وتعالی- می‌فرماید:

﴿وَمِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ حَمُولَهٗ وَفَرۡشٗاۚ کُلُواْ مِمَّا رَزَقَکُمُ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّیۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَکُمۡ عَدُوّٞ مُّبِینٞ ﴾ [الأنعام: ١۴٢].

 «(این خداست که برای شما) از چهارپایان (یعنی: شتر، گاو و گوسفند و بز) حیواناتی (را آفریده است که بزرگ و) باربرند، و حیواناتی (را آفریده است) که کوچکند (و از پشم و موی آن‌ها فرش‌ها و گستردنی‌ها تهیه می‌کنید، این‌ها روزی خداوند برای شمایند) از آنچه خدا نصیب شما کرده است (و برای شما حلال نموده است) بخورید و از راه‌های شیطان پیروی نکنید، بیگمان شیطان دشمن آشکار شماست».

 شیطان در مراحل اولیه نفوذ، هر دفعه از انسان چیزی یا کاری می‌خواهد وبه همین ترتیب کار خود را ادامه می‌دهدتابه هدفش می‌رسد، ودر هر کسی با توجه به موقعیت وتناسب حال وشخص مورد نظر، نفوذ می‌کند مثلاً بر انسان زاهد از راه زهد نفوذ می‌کند، وبریک عالم از راه علم و وبر یک تاجر از راه تجارتش وبر یک جاهل از طریق جهل ونادانی وارد می‌شود!.

«  اَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمیعِ الْعَلیمِ مِنْ الشَّیطانِ الرجیم »