الله متعال میفرماید: ﴿وَمَن یُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ یَهۡدِ قَلۡبَهُۥۚ وَٱللَّهُ بِکُلِّ شَیۡءٍ عَلِیمٞ﴾ [التغابن: ۱۱]. «و هرکس به الله ایمان بیاورد، (الله) قلبِ او را هدایت میکند. و الله، به همه چیز داناست».
علقمه در تفسیر این آیه گفته است: یعنی وقتی مصیبتی به او میرسد، او بلافاصله متوجه میشود که آن مصیبت از سوی الله می باشد و راضی و تسلیم میگردد.
و از ابوهریره روایت است که رسول الله ﷺ فرمود: «اثْنَتَانِ فِی النَّاسِ هُمَا بِهِمْ کُفْرٌ: الطَّعْنُ فِی النَّسَبِ وَالنِّیَاحَهُ عَلَى الْمَیِّتِ»؛ [روایت مسلم] «دو رفتار در میان مردم رواج دارد که هر دو، از خصلتهای کفر و جاهلی است: طعنه زدن در نسب و نوحهگری بر مُرده».
همچنین از ابن مسعود روایت است که رسول اللهﷺ فرمود: «لَیْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُودَ، وَشَقَّ الجُیُوبَ، وَدَعَا بِدَعْوَى الجَاهِلِیَّهِ»؛ [بخاری و مسلم] «هرکه- در هنگام مصیبت- بر گونههایش بزند و گریبان چاک کند و مانند دوران جاهلیت آه و واویلا سر دهد- و سخن جاهلی بر زبان بیاورد-، از ما نیست».
و از انس روایت است که رسول اللهﷺ فرمود: «إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بعبْدِهِ خَیْراً عجَّلَ لَهُ الْعُقُوبهَ فی الدُّنْیَا، وإِذَا أَرَادَ اللَّه بِعبدِهِ الشَّرَّ أمسَکَ عنْهُ بذَنْبِهِ حتَّى یُوافِیَ بهِ یَومَ الْقِیامهِ»؛
«هرگاه الله برای بندهاش ارادهی خیر کند، عقوبت یا نتیجهی اعمال بدش را در دنیا بهتعجیل میاندازد و اگر نسبت به بندهاش ارادهی بد نماید، او را در گناهش رها میکند تا در روز قیامت به حسابش برسد».
همچنین رسولاللهﷺ فرمود: «إِنَّ عِظَمَ الْجزاءِ مَعَ عِظَمِ الْبلاء، وإِنَّ اللَّه تعالى إِذَا أَحَبَّ قَوماً ابتلاهُم، فَمنْ رضِیَ فلَهُ الرضَا، ومَنْ سَخِطَ فَلَهُ السُّخْطُ». [ترمذی، این حدیث را روایت کرده و آن را حَسَن دانسته است.] «هرچه مصیبت بزرگتر باشد، پاداش آن بزرگتر (بیشتر) است. و الله متعال، کسانی را که دوست دارد، به سختیها گرفتار میکند؛ کسی که (به مشیت الهی) راضی باشد، دستآوردش رضایت خداست و هرکس ناخشنود باشد، نتیجهاش خشم خدا خواهد بود».