وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
امروزه احادیث ضعیف وموضوع در میان جوامع اسلامی زیاد است، وهمینها باعث خرابى افکار وفساد عقیده مردم شده اند ویکى از راهاى نفوذى دشمنان اسلام به درون عقیده وافکار مسلمانان همین احادیث ضعیف وموضوعى است ، که درجوامع اسلامى شهرت یافته ومورد عمل مردم قرار گرفته است، لذا داعى دین در این راستا نیز باید دو کار مهم انجام دهد:
أولا: معنا ومفهوم حدیث ضعیف وموضوع را براى مردم بیان نماید تا مردم حقیقت این دو نوع حدیثى که فى الواقع اعتبار شرعى ندارند را بدانند وبا دانستن حقیقت آنها از عمل به آنها دست بکشند.
ثانیا : داعى باید براى مردم مضرات وخطرات عمل به احادیث ضعیف وموضوع رابیان نماید زیرا افراد وقتى که خطرات دینى وایمانى عمل به احادیث ضعیف وموضوع را بدانند ، هر گز راضى نخواهند شدند که تمام آن خطرات ومضراتى که بنا برعمل به احادیث ضعیف وموضوع وبدون هیچ اجر وثوابى نصیب آنان مى گردد، تحمل نموده وبازهم دنبال عمل به احادیث ضعیف وموضوع گشته ودر این راه وقت خویش را ضایع نموده و دین و ایمانشان را بخطر اندازند.
بیان معنی ومفهوم حدیث ضعف وموضوع
ضعیف در لغت عربى به کمزور وکم قوت گویند ودر اصلاح علم حدیث ، حدیث ضعیف به حدیثى گویند که در آن شرائط صحت یافت نشود وشرائطى که یک حدیث را صحیح مى گرداند از قرار زیر مى باشد:
۱- راوى مسلمان باشد.
۲- راوى فاسق وفاجرنباشد.
۳- راوى داراى إشتباهات ووهمهاى زیادى در روایات نشده باشد.
۴- راوى داراى قوه حافظه قوى باشد، و حدیث با حافظه و یا نوشته در کتاب بخاطر داشته باشد، زیرا اگر راوى داراى قوه حافظه متوسط باشد حدیثى راکه روایت نموده( حسن) قرار مى گیرد واگر راوى دارى حافظه ضعیف باشد روایتش ضعیف قرار مى گیرد.
۵- حدیث هیچ مخالفتى با متنهاى که روایان دیگر این حدیث روایت نمودند، نداشته باشد.
۶- هیچ عیب وعلتى که باعث رد این حدیث شود در آن یافت نشود.
۷- سند این حدیث متصل باشد.
آرى در صورت یافت شدن تمام این شرایط حدیث صحیح محسوب مى شود واگر یک و یا چند شرط از شرایط فوق یافت نشد آن حدیث ضعیف می گردد.
وحکم حدیث ضعیف این است که نباید به آن عمل نمود وباید آن را ترک کرد.
داعى باید تمام اینها را براى مردم گفته وخوب به آنها بفهماند .
واما حدیث موضوع به روایتى گویند : که در حقیقت از رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم ثابت نباشد ولى دروغگویان ، زندیقان وحدیث سازان آنرا به دروغ به رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم نسبت داده باشند.
درباره حدیث سازان این نوع احادیث دروغین، رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم چنین فرموده اند:
«إِنَّ کَذِبًا عَلَیَّ لَیْسَ کَکَذِبٍ عَلَى أَحَدٍ، فَمَنْ کَذَبَ عَلَیَّ مُتَعَمِّدًا، فَلْیَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ»
یعنى : دروغ بستن برمن مانند دروغ بستن بر دیگران نیست هر کس بر من دروغ ببندد باید نشستگاه و جایگاه خویش را از آتش جهنم آماده سازد.
(مقدمه صحیح مسلم ، باب النهی عن الروایه عن الضعفاء والاحتیاط فی تحملها).
و درباره روایت نمودن این نوع احادیث دروغین، رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم فرمودند:
«مَنْ حَدَّثَ عَنِّی بِحَدِیثٍ یُرَى أَنَّهُ کَذِبٌ، فَهُوَ أَحَدُ الْکَاذِبِینَ»
ترجمه: هر کس از قول من حدیثى را بیان نماید و در حالیکه مى داند آن حدیث دروغ است او یکى از دروغگویان است.
(مقدمه صحیح مسلم،باب تغلیظ الکذب على رسول الله صلى الله علیه وسلم)
بیان مضرات وخطرات
عمل به احادیث ضعیف وموضوع
کار دیگرى که یک داعى در این راستا باید انجام دهد بیان نمودن مضرات وخطرات عمل به احادیث ضعیف وموضوع مى باشد.
مى توان از مهمترین مضرات وخطرات عمل به احادیث ضعیف وموضوع امور زیر را برشمرد:
۱- انسان را گرفتار شرک ، خرافات وبدعات مى نماید.
۲- انسان را از مطالب درست قرآنى ومفاهیم درست احادیث صحیح بدور مى نماید.
۳- باعث دور نمودن انسان ازفرقه ناجیه مى گردد.
۴- باعث تفرقه وإختلافات در میان مسلمانان مى گردد.
۵- باعث مبغوض قرار دادن انسان بنزد الله عز وجل ومسلمانان واقعى مى گردد.
وووو….
در پایان بحث دوباره متذکر مى شوم که برادران و خواهران داعى واقعا اگر مى خواهید پرچم إسلام بر افراشته و پرچم کفر بر زمین افتاده و پرچم داران کفر نابود گردند باید که مردم را به سه چیز دعوت دهید : یعنى :
(۱) به عقیده درست إسلامى.
(۲) به رجوع به قرآن مجید.
(۳) به رجوع به احادیث صحیح .
دعوت دهید وبه آنچه دیگران را دعوت مى دهید از همه زیادتر خود پایبند باشید.
ومردم را ازسه چیز ممانعت نمایید: یعنى :
(۱) از شرک وخرافات عقیدتى.
(۲) از بدعات ، ورسمهاى غیر شرعى.
(۳) از عمل به أحادیث ضعیف وموضوع .
ممانعت نمایید واز آنچه دیگران را ممانعت مى نمایید ، خود نیز از آنها کاملا بدور باشید.
در آخر از الله منّان خواهانم