اسلام اذیت و آزار پدر و مادر، چه به گفتار یا به کردار و یا غیر آن را نهی کرده است و آن را از جمله گناهان کبیره قرار داده است.
روایت بخاری از أبی بکره نقیع بن حارث روایت که پیامبر صلی الله علیه و سلمفرمود: «آیا میخواهید شما را از بزرگترین گناهان کبیره باخبر سازم؟ (و این سخن را سه بار تکرار کرد) ما گفتیم: آری، یا رسول الله ؛ فرمود: شریک قراردادن برای خدا و نافرمانی و آزار پدر و مادر و حضرت صلی الله علیه و سلمتکیه داده بود بعدا، نشست و فرمود: آگاه باشید، سخن دروغ و شهادت دروغ ندهید و آن را آنقدر تکرار کرد که گفتیم کاش سکوت میفرمود».
از عبدالله بن عمر رصی الله عنهما روایت است که حضرت صلی الله علیه و سلمفرمود: «رضایت خداوند در رضایت پدر است و قهر و غضب خدا در قهر و غضب پدر»([۱]).
به روایت بخاری و مسلم از مغیرۀ بن شعبه که پیامبر اسلام فرمود: «به راستی که خداوند آزار و اذیت مادران را حرام کرده، و منع آنچه را که بر شما واجب است و طلب آنچه که حق شما نیست، و زنده به گورکردن دختران، و قیل و قال و زیادی سؤال و ضایعکردن مال را برای شما نمیپسندد».
و از جمله عقوق (آزار و اذیت) والدین؛ دشنام دادن و بدگفتن به والدین است.
از عبدالله بن عمر رصی الله عنهما روایت است که رسول خدا صلی الله علیه و سلمفرمود: «از گناهان کبیره، دشنام دادن به پدر و مادر خویش است. گفتند: یا رسول الله، آیا کسی به پدر و مادر خود دشنام میدهد؟ فرمود: بله، پدر کس دیگری را دشنام میدهد و او در عوض پدر او را دشنام میدهد و به مادر کسی دشنام میدهد و او هم مادرش را دشنام میدهد»([۲]).
و خداوند سبحان عذاب آزاردادنِ پدر و مادر را قبل از آخرت در دنیا میدهد.
از رسول الله صلی الله علیه و سلمروایت است که فرمود: «خداوند متعال عقوبت تمام گناهان و هرآنچه را که میل داشته باشد به آخرت میاندازد، (عقاب را به تأخیر میاندازد)، مگر اذیت و آزار به پدر و مادر را که خداوند قبل از مرگ انسان در دنیا عقاب آن را میگیرد»([۳]).
[۱]– روایت ترمذی.
[۲]– روایت بخاری و مسلم.
[۳]– روایت حاکم و گفت: صحیح الإسناد است.