اسلام خلوت مرد با زن بیگانه را نهی کرده است، برای منع دستدرازی به سوی فساد و دوری از فتنه و پرهیز از آنچه که انسان را از محرمات الهی نزدیک میگرداند.
بدیهی است که غریزه جنسی از تمام غریزهها قویتر و شدیدتر است، شکی نیست که در اجتماع مرد و زن در جای خلوت، نفس شیطانی آنان را به ارتکاب گناه میکشاند، همچنانکه حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و سلمبه آن اشاره کرده و فرموده است:
«از رفتن پیش زنان [نامحرم] خودداری کنید، قسم به کسی که نفسم به دست اوست! هیچ مردی با زنی خلوت نمیکند مگر این که شیطان در آنجا حاضر میشود»([۱]).
به عقیدۀ ما در مجلسی که شیطان در آن حاضر باشد، شر و دشمنی در آن زیاد است، چون شیطان حاکمیت آن مجلس دارد.
اگر زن با همسرش یا یکی از محارمش باشد، بودن مرد بیگانه با فروبستن چشم رعایت ادب که نشانۀ پاکی نفس و سلامت دل است، اشکالی ندارد. خداوند متعال فرموده است:
﴿قُل لِّلۡمُؤۡمِنِینَ یَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَیَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡۚ ذَٰلِکَ أَزۡکَىٰ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِیرُۢ بِمَا یَصۡنَعُونَ ٣٠﴾ [النور: ۳۰].
«به مردان باایمان بگو: دیده فرو نهند و پاکدامنی ورزند که این برای آنان پاکیزهتر است، زیرا خدا به آنچه که میکنند آگاه است».
همانا فرو نهادن چشم در برابر نامحرمان و حفظ آبرو و پاکدامنی موجب پاکی نفس و پرهیز و دوری از گناه و کار زشت است.
اسلام با این شرایط حضور مرد بیگانه را جایز میداند، چون با وجود شوهر و یا یکی از محارم ایجاد خطر نمیشود و سد و پشتوانهای در مقابل فحشا و فساد در جامعه به وجود میآید.
و در این باره حضرت رسول صلی الله علیه و سلمفرموده است: «هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نکند، مگر با حضور کسی که محرم باشد»([۲]).
البته محرم با محرم خودش میتواند خلوت کند، مانند مردان نزدیکان زن که نکاحش، هیچگاه برای آنها جایز نیست مثل برادر، دائی، و بقیه کسانی که نکاحشان بر او حرام است.
اما مرد اگر قوم یا فامیل زن باشد که نکاحش برای آنها جایز است مثل پسرعمو، پسر دایی، به هیچ عنوان خلوت به تنهایی جایز نیست، زیرا حکم بیگانه دارند و از وقوع حرام محفوظ نیستند، مگر محرمی همراه او باشد. هنگامی که حضرت فرمود: «با زنان خلوت نکنید»، مردی از انصار گفت: آیا حَمو، فرمود: حمو مرگ است.
حمو یعنی: فامیل همسر، مثل پسرعمو و پسرخاله که موجب فساد حیات زوجیت است و همانند مرگ که بدن را فاسد میکند حمو زندگی همسری را به هم میزند.
مسافرت زن به تنهایی به خاطر برخورد با مردان ایجاد اشکال و بیحرمتی میکند، مبادا در آن مسافرت خدشهای برای کرامت و حیثیت زن پیش آید. بنابراین، اسلام او را بدون محرم از مسافرت منع کرده است.
حضرت رسول صلی الله علیه و سلمفرمود:
«لاَ تُسَافِرِ الْمَرْأَهُ إِلاَّ مَعَ ذِى مَحْرَم»([۳]). «زن بدون محرم حق مسافرت ندارد».
مردی به حضور حضرت صلی الله علیه و سلمآمد از او پرسید: «من اراده جهاد دارم و همسرم اراده حج. حضرت صلی الله علیه و سلمبه او امر کرد جهاد را ترک کن با همسرت مسافر باش».
اصل و واقعیت همین است که حضرت صلی الله علیه و سلمفرمود: و این قول حضرت صلی الله علیه و سلممعتبر است، چون انسان مسافر همیشه در نقل و انتقال است، در جادهها و ترمینالها و مسافرخانهها و انتقال از جایی به جای دیگر، زن اگر محرمی با او نباشد جلب توجه مردان مینماید و امکان فساد دارد.
[۱]– حدیث غریب، روایت طبرانی.
[۲]– روایت بخاری و مسلم.
[۳]– روایت بخاری و مسلم.