انسان تا از رذائل نفسانی و کار زشت و سایر صفات ناپسند خود را پاک نسازد به قرب الهی و رضایت او نمیرسد. خداوند متعال میفرماید:
﴿قَدۡ أَفۡلَحَ مَن تَزَکَّىٰ ١۴ وَذَکَرَ ٱسۡمَ رَبِّهِۦ فَصَلَّىٰ ١۵﴾ [الاعلی: ۱۴-۱۵].
«رستگار آن کس که خود را پاک گردانید و نام پروردگارش را یاد کرد و نماز گزارد».
نماز دلِ نمازخوان را با کردار خوب و دوری از کار زشت و نادرست محافظت مینماید. به همین خاطر در آیه کریمه مییابیم که میفرماید:
﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰهَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنکَرِ﴾ [العنکبوت: ۴۵].
«و نماز را برپا دار که نماز از کار زشت و ناپسند بازمیدارد».
علاوه بر آن نماز در قلب انسان، نهال فضیلت و ثواب را که بهترین خصلتها و اشرفترین روشهاست، به ثمر میرساند؛ انسان اهل نماز هنگام گرفتاری، اهلِ جَزَع و فَزَع نیست و اندوهگینِ ناشکیبا نمیباشد و اگر از نعمتهای الهی برخوردار باشد تأثیر بدی بر او نمینهد و در آن مردم را شریک خود مینماید.
قرآن مجید به این مطلب اشاره میکند:
﴿۞إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ خُلِقَ هَلُوعًا ١٩ إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ جَزُوعٗا ٢٠ وَإِذَا مَسَّهُ ٱلۡخَیۡرُ مَنُوعًا ٢١ إِلَّا ٱلۡمُصَلِّینَ ٢٢ ٱلَّذِینَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ دَآئِمُونَ ٢٣﴾ [المعارج: ۱۹-۲۳].
«قطعاً انسان سخت آزمند و بیتاب خلق شده است، چون صدمهای به او رسد بیتاب و بیقرار میگردد و چون خیری به او رسد از حسنات و خیرات دست بازمیدارد و بخل ورزد؛ غیر از نمازگزاران همان کسانی که بر نمازشان پایداری میکنند».