نسائی، باب: [زِیَادَهِ الإِیمَانِ]
۳۴۷- «عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم: مَا مُجَادَلَهُ أَحَدِکُمْ فِی الْحَقِّ، یَکُونُ لَهُ فِی الدُّنْیَا، بِأَشَدَّ مُجَادَلَهً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ لِرَبِّهِمْ فِی إِخْوَانِهِمُ الَّذِینَ أُدْخِلُوا النَّارَ. قَالَ: یَقُولُونَ: رَبَّنَا! إِخْوَانُنَا، کَانُوا یُصَلُّونَ مَعَنَا، وَیَصُومُونَ مَعَنَا، وَیَحُجُّونَ مَعَنَا، فَأَدْخَلْتَهُمُ النَّارَ، قَالَ: فَیَقُولُ: اذْهَبُوا فَأَخْرِجُوا مَنْ عَرَفْتُمْ مِنْهُمْ، قَالَ: فَیَأْتُونَهُمْ، فَیَعْرِفُونَهُمْ بِصُوَرِهِمْ، فَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ النَّارُ إِلَى أَنْصَافِ سَاقَیْهِ، وَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ إِلَى کَعْبَیْهِ، فَیُخْرِجُونَهُمْ، فَیَقُولُونَ: رَبَّنَا! قَدْ أَخْرَجْنَا مَنْ أَمَرْتَنَا. قَالَ: وَیَقُولُ: أَخْرِجُوا مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ وَزْنُ دِینَارٍ مِنَ الْإِیمَانِ، ثُمَّ قَالَ: مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ وَزْنُ نِصْفِ دِینَارٍ حَتَّى یَقُولَ: مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ وَزْنُ ذَرَّهٍ، قَالَ أَبُو سَعِیدٍ: فَمَنْ لَمْ یُصَدِّقْ فَلْیَقْرَأْ هَذِهِ الْآیَهَ: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا یَغۡفِرُ أَن یُشۡرَکَ بِهِۦ وَیَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِکَ لِمَن یَشَآءُۚ وَمَن یُشۡرِکۡ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱفۡتَرَىٰٓ إِثۡمًا عَظِیمًا ۴٨﴾ [النساء: ۴۸]».
- «از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت شده است که گفت: پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: «مجادله و گفتگوی مؤمنین در قیامت با خداوند مبنی بر نجات برادرانشان که در آتش افتادهاند، شدیدتر از مجادلهی هریک از شما در دنیا مبنی بر دفاع از حق و حقوق خود است، پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: آنها میگویند: خدایا! برادرانمان، آنها با ما نماز میخواندند، با ما روزه میگرفتند، با ما فریضهی حج را به جای میآوردند. اما آنها را در آتش انداختی، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: خداوند میفرماید: بروید و هرکس از آنها را شناختید، بیرون بیاورید، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: میروند و آنها را با چهرههایشان میشناسند، آتش برخی را تا نیمهی ساقها در خود گرفته است و برخی را نیز تا قوزک پا، آنها را بیرون میآورند، سپس میگویند: خدایا! آنهایی را که به ما دستور دادی، از آتش بیرون آوردیم، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: خداوند میفرماید: بیرون بیاورید هرکس را که در قلبش به وزن دیناری (کنایه از مقدار کم) ایمان دارد، سپس فرمودند: بیرون بیاورید هرکس را که در قلبش به وزن نصف دیناری ایمان دارد، تا این که میفرماید: [بیرون بیاورید] هرکس را که ذرهای ایمان در قلبش است.
ابوسعید رضی الله عنه گفت: هرکس به این حدیث اطمینان ندارد (یا میخواهد مطمئن شود) این آیه را بخواند: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا یَغۡفِرُ أَن یُشۡرَکَ بِهِۦ وَیَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِکَ لِمَن یَشَآءُۚ وَمَن یُشۡرِکۡ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱفۡتَرَىٰٓ إِثۡمًا عَظِیمًا ۴٨﴾ [النساء: ۴۸]. «بیگمان خداوند شرک به خود را نمیبخشد ولی گناهان جز آن را از هرکس که خود بخواهد، میبخشد و هرکه برای خدا شریکی قایل شود، گناه بزرگی مرتکب شده است»».