شما پابرهنه و عریان و ختنه‌نشده محشور می‌شوید(۱)

بخاری، کتاب «بدء الخلق» باب: [قول الله تعالی: ﴿وَٱتَّخَذَ ٱللَّهُ إِبۡرَٰهِیمَ خَلِیلٗا﴾]

۳۱۲- «عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: إِنَّکُمْ تُحْشَرُوْنَ حُفَاهً عُرَاهً غُرْلًا، ثُمَّ قَرَأَ: ﴿کَمَا بَدَأۡنَآ أَوَّلَ خَلۡقٖ نُّعِیدُهُۥۚ وَعۡدًا عَلَیۡنَآۚ إِنَّا کُنَّا فَٰعِلِینَ﴾ [الأنبیاء: ۱۰۴]. وَأَوَّلُ مَنْ یُکْسَى یَوْمَ القِیَامَهِ إِبْرَاهِیمُ علیه السلام وَإِنَّ أُنَاسًا مِنْ أَصْحَابِی یُؤْخَذُ بِهِمْ ذَاتَ الشِّمَالِ، فَأَقُولُ: أَصْحَابِی أَصْحَابِی، فَیُقَالُ: إِنَّهُمْ لَمْ یَزَالُوا مُرْتَدِّینَ عَلَى أَعْقَابِهِمْ مُنْذُ فَارَقْتَهُمْ، فَأَقُولُ: کَمَا قَالَ العَبْدُ الصَّالِحُ: ﴿وَکُنتُ عَلَیۡهِمۡ شَهِیدٗا مَّا دُمۡتُ فِیهِمۡۖ فَلَمَّا تَوَفَّیۡتَنِی کُنتَ أَنتَ ٱلرَّقِیبَ عَلَیۡهِمۡۚ وَأَنتَ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡءٖ شَهِیدٌ ١١٧ إِن تُعَذِّبۡهُمۡ فَإِنَّهُمۡ عِبَادُکَۖ وَإِن تَغۡفِرۡ لَهُمۡ فَإِنَّکَ أَنتَ ٱلۡعَزِیزُ ٱلۡحَکِیمُ ١١٨﴾ [المائده: ۱۱۷-۱۱۸]».

312. «از ابن عباس رضی الله عنهما از پیامبرصلی الله علیه و سلم روایت شده است که فرمودند: «شما [بعد از خروج از قبر] پابرهنه و عریان و ختنه‌نشده (مادرزاد) محشور می‌شوید، سپس این آیه را تلاوت فرمودند: ﴿کَمَا بَدَأۡنَآ أَوَّلَ خَلۡقٖ نُّعِیدُهُۥۚ وَعۡدًا عَلَیۡنَآۚ إِنَّا کُنَّا فَٰعِلِینَ﴾ [الأنبیاء: ۱۰۴].«همانگونه که نخستین بار آفرینش را آغاز کردیم، آن را مجدداً بازمی‌گردانیم و ما انجام‌دهندگان (این کار)یم» و نخستین کسی که روز قیامت پوشانیده می‌شود، ابراهیم علیه السلام است و برخی (تعدادی از امت من) به سوی آتش و طرف چپ برده می‌شود و من در این حال می‌گویم: این‌ها یاران من هستند. اینان یاران من هستند، گفته می‌شود: این‌ها افرادی هستند که از روزی که تو از آن‌ها جدا شدی، مرتد بودند، آنگاه من همچنانکه بنده‌ی صالح (حضرت عیسی علیه السلام) گفت، می‌گویم:

 ﴿وَکُنتُ عَلَیۡهِمۡ شَهِیدٗا مَّا دُمۡتُ فِیهِمۡۖ فَلَمَّا تَوَفَّیۡتَنِی کُنتَ أَنتَ ٱلرَّقِیبَ عَلَیۡهِمۡۚ وَأَنتَ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡءٖ شَهِیدٌ ١١٧ إِن تُعَذِّبۡهُمۡ فَإِنَّهُمۡ عِبَادُکَۖ وَإِن تَغۡفِرۡ لَهُمۡ فَإِنَّکَ أَنتَ ٱلۡعَزِیزُ ٱلۡحَکِیمُ١١٨﴾ [المائده: ۱۱۷-۱۱۸]. «و من تا آن زمان که در میان آنان بودم، از وضع آنان اطلاع داشتم و مواظب آنان بودم و هنگامی که مرا میراندی، دیگر تنها تو ناظر و مراقب آن‌ها بودی و تو بر هرچیزی آگاه و مطلع هستی. اگر آنان را مجازات نمایی، بندگان تو هستند و اگر از آن‌ها درگذری، قطعاً تو توانا و حکیم هستی»»^([۱]).

 

[۱]– قسطلانی می‌گوید: نخستین کسی که بعد از حشر و یا بعد از خروج از قبر پوشانیده می‌شود، حضرت ابراهیم است و این دلیل بر فضیل ابراهیم بر پیامبر ما حضرت محمد  صلی الله علیه و سلم نیست.

«یؤخذ بهم ذات الشمال» یعنی به طرف جهنم برده می‌شوند.

در روایتی دیگر به جای کلمه‌ی «أصحابی» کلمه‌ی «أصیحابی» به صورت تصغیر آمده است و گفته‌اند: منظور از «مرتدین علی أعقابهم» کسانی هستند که بعد از وفات پیامبر  صلی الله علیه و سلم مرتد شدند و حضرت ابوبکر رضی الله عنه با آن‌ها جنگید.

کلمه‌ی «أصحاب» هرچند بیشتر در مورد ملازمان پیامبر  صلی الله علیه و سلم از مهاجران و انصار استعمال می‌شود، اما شامل کسانی هم می‌شود که پیامبر  صلی الله علیه و سلم را درک کرده و از ایشان پیروی کرده و یا حتی به عنوان سفیر پیش ایشان آمده‌اند [و این موضوع، پس از ایمان‌آوردن به ایشان است]، [شرح قسطلانی بر صحیح بخاری].