ترمذی، باب: [فَضْلِ التَّوْبَهِ وَالاِسْتِغْفَارِ]
۷۳- «عَنْ أَنَسٍ بْنُ مَالِکٍ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم یَقُولُ: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى: یَا ابْنَ آدَمَ إِنَّکَ مَا دَعَوْتَنِی وَرَجَوْتَنِی، غَفَرْتُ لَکَ عَلَى مَا کَانَ مِنْکَ وَلَا أُبَالِی، یَا ابْنَ آدَمَ لَوْ بَلَغَتْ ذُنُوبُکَ عَنَانَ السَّمَاءِ، ثُمَّ اسْتَغْفَرْتَنِی، غَفَرْتُ لَکَ وَلَا أُبَالِی، یَا ابْنَ آدَمَ إِنَّکَ لَوْ أَتَیْتَنِی بِقُرَابِ الأَرْضِ خَطَایَا، ثُمَّ لَقِیتَنِی لَا تُشْرِکُ بِی شَیْئًا، لَأَتَیْتُکَ بِقُرَابِهَا مَغْفِرَهً».
- «از انس رضی الله عنه روایت شده است که گفت: از پیامبرصلی الله علیه و سلم شنیدم که میفرمود: «خداوند متعال میفرماید: ای فرزند آدم! تا وقتی که مرا بخوانی و به من امیدوار باشی، بر هر حالتی (از گناه و نافرمانی) که در تو بوده است باشی، تو را میبخشم و مبالاتی نمیکنم، ای فرزند آدم! اگر گناهان تو از کثرت و بزرگی به اطراف آسمان برسد و سپس از من آمرزش بخواهی، تو را میآمرزم، و (به چگونگی گناه) اهمیتی نمیدهم، ای فرزند آدم! اگر به اندازهی گنجایش زمین، گناه به سوی من بیاوری و سپس در حالی به من برسی که چیزی را شریک من قرار نمیدهی، با مغفرت و آمرزشی به اندازهی گنجایش زمین، به استقبال تو میآیم»([۱]).
ترمذی میگوید: این حدیث حسن غریب است.
[۱]– خداوند متعال در این حدیث و احادیث مشابه، انسانها را تشویق میکند به این که هرگز از رحمت خدا نا امید نشوند و هرگز جانب یأس را در دل و فکرشان تقویت نکنند و نسبت به خدا در تمامی امور حسن ظن داشته باشند و هرگز توبه و استغفار و انابه و برگشت به سوی خدا را در هیچیک از مراحل زندگی فراموش نکنند و این را بدانند که خداوند هرچه بخواهد، انجام میدهد و کسی نمیتواند مانع او شود و او غفّار ذنوب بندگان است و برای مؤمن بهتر آن است که در زمان جوانی و سلامت و توانایی، جانب خوف از خدا را بر جانب رجا تقویت کند و در زمان پیری و بیماری و ناتوانی، جانب رجا را بر جانب خوف تقویت کند. [شرح امام نووی بر صحیح مسلم].