رسولخدا صلی الله علیه وسلم میفرماید:
«إذا ماتَ فاتّبعهُ»[۱].
«هرگاه مسلمان فوت کرد در تشییعجنازهاش شرکت کن».
این، یکی دیگر از حقوق مسلمان بر مسلمان است. حتی بعد از اینکه جسماش بیروح شود و روحش به اعلی علیین برود، باز هم باید در تشییع جنازهاش شرکت کنی و حقوقش را ادا نمایی و هنگام نماز خواندن بر او، برایش شفاعت و طلب رحمت کنی و هنگامی که به خاک سپرده شد، دعا کردن در حقش را ادامه دهی و برای او غائبانه، دعا کنی.
این است اخوت اسلامی و پیمان ایمانی و حقوقی که مسلمان بر مسلمان دارد که فقط به دوران حیاتش محدود نمیشود. بلکه پس از وفاتش نیز ادامه دارد.
حدیثی را ترمذی با سندی ضعیف، روایت میکند که رسولالله فرمود:
«مَنْ تَبِعَ جَنَازَهً وَحَمَلَهَا ثَلاَثَ مَرَّاتٍ فَقَدْ قَضَى مَا عَلَیْهِ مِنْ حَقِّهَا»[۲].
«هر کس، جنازهای را تشییع کند و سه بار آن را بر دوش نهد، حقی را که آن جنازه بر او دارد ادا نموده است».
در حدیثی دیگر که بخاری و مسلم آن را روایت کردهاند، رسولالله صلی الله علیه وسلم فرمود:
«مَنْ شَهِدَ الْجَنَازَهَ حَتَّى یُصَلِّىَ عَلَیْهَا فَلَهُ قِیرَاطٌ، وَمَنْ شَهِدَ حَتَّى تُدْفَنَ کَانَ لَهُ قِیرَاطَانِ » . قِیلَ وَمَا الْقِیرَاطَانِ قَالَ « مِثْلُ الْجَبَلَیْنِ الْعَظِیمَیْن»[۳].
«هر کس، در تشییعجنازهای حاضر شود و تا زمانی که نماز میخوانند بماند، یک قیراط پاداش به او میرسد. و هر کس به حضورش ادامه دهد تا اینکه میت دفن گردد، دو قیراط به او میرسد) پرسیدند: دو قیراط، چقدر است؟ فرمود: (به اندازه دو کوه بزرگ است».
خوانندگان گرامی! مشاهده کنید که چه کار آسانی است و چه پاداش بزرگی دارد.
[۱]– مسلم (۲۱۶۲).
[۲]– روایت ترمذی (۱۰۴۱) و میگوید: این، حدیث غریبی است. همچنین آلبانی آن را در ضعیف الجامع (۵۵۱۳) ضعیف دانسته است.
[۳]– بخاری (۲/۹۰) و مسلم (۹۴۵).