وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
در صفحات گذشته درباره اطراف بیت‌الله الحرام و فضیلت آن توضیحات کافی داده شد و بیان نمودیم که طواف بیت‌الله طاعت و عبادتی بزرگ و یکی از ارکان حج و عمره می‌باشد، همچنین ثابت کردیم که طواف‌کردن و دورزدن فقط به گرد بیت‌الله الحرام جایز می‌باشد، چنانکه خداوند می‌فرماید:
﴿وَلۡیَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَیۡتِ ٱلۡعَتِیقِ﴾ [الحج: ۲۹].
«و باید خانه قدیمی و گرامی خدا (کعبه) را طواف کنید (به گرداگرد آن دور بزنید)».
بنابراین با استناد به این آیه و آیات دیگر همچنین با نقل احادیث روایاتی چند ثابت شده است که جایز نیست به دور هیچ قبر و قبه و مکانی بجز بیت‌الله الحرام چرخید و آن را دور زد، چون این امر با اصول شریعت منافات دارد و مخالف با فرمان خدا و روح توحید می‌باشد، زیرا که طواف کننده با این عمل خود مخلوق را با خالق یکی می‌داند و خانه و مکان بشر را با خانه خدا (کعبه) مساوی و همردیف می‌سازد.
اینک در اینجا ـ با خواست خداوند ـ درباره درس دیگر و فایده دیگری برگرفته از حج بحث خواهیم کرد، و آن این است که شخص مسلمان هنگامی که برای انجام اعمال حج وارد حرم می‌شود و طواف کعبه را شروع می‌کند، برای او جایز است که به عنوان اطاعت از اوامر خدا و تبعیت از سنت پیامبراکرم صلی الله علیه و سلم حجرالأسود را ببوسد و رکن یمانی را نیز استلام کند و آن را لمس نماید.
درباره مشروعیّت بوسیدن یا لمس کردن حجرالاسود دلائل زیادی وجود دارد، زیرا که خود پیامبراکرم صلی الله علیه و سلم شخصاً آن را بوسیده است، چنانکه از عبدالله بن عمر ب روایت شده که گفته است: «رَأَیْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم حِینَ یَقْدَمُ مَکَّهَ إِذَا اسْتَلَمَ الرُّکْنَ الأَسْوَدَ أَوَّلَ مَا یَطُوفُ حِینَ یَقْدَمُ یَخُبُّ ثَلاَثَهَ أَطْوَافٍ مِنَ السَّبْعِ»[۱]: «هنگامی که رسول‌خدا صلی الله علیه و سلم به مکه می‌آمد او را می‌دیدم که رکن حجرالاسود را استلام می‌کرد، سپس سه دور (یا شوط) اول طواف را از هفت دور (یا شوط) به صورت دو آهسته انجام می‌داد».
همچنین از جابر بن عبدالله روایت شده و گفته است: «لَمَّا قَدِمَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و سلم مَکَّهَ دَخَلَ الْمَسْجِدَ فَاسْتَلَمَ الْحَجَرَ ثُمَّ مَضَى عَلَى یَمِینِهِ فَرَمَلَ ثَلاَثًا وَمَشَى أَرْبَعًا…»[۲]: «هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و سلم وارد مسجدالحرام شد (بعد از شروع به طواف از ابتدای حجرالاسود) آن را استلام کرد، سپس از طرف راست آن، طواف بیت را آغاز نمود (به گونه‌ای که) سه دور (یا شوط) اول را با دو کوتاه و چهار دور (یا شوط) دیگر را آرام و با راه‌رفتن عادی انجام داد…».
بنابراین مسلمانان فقط به قصد و نیّت اطاعت و پیروی از سنّت و روش پیامبر صلی الله علیه و سلم حجرالأسود را (به هنگام طواف بیت‌الله) می‌بوسند یا لمس می‌کنند، نه به این اعتقاد و باور که سنگ می‌تواند نفع یا ضرری به آنان برساند. و به همین خاطر بود که امیرالمؤمنین عمربن خطاب رضی الله عنه به هنگام طواف کعبه قبل از بوسیدن حجرالأسود گفت: «إِنِّى لأَعْلَمُ أَنَّکَ حَجَرٌ مَا تَنْفَعُ وَلاَ تَضُرُّ وَلَوْلاَ أَنِّى رَأَیْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم یُقَبِّلُکَ مَا قَبَّلْتُکَ»[۳]: «بی‌گمان من به خوبی می‌دانم که تو (ای حجرالأسود!) سنگی هستی نفع و ضرری نمی‌رسانی، اگر رسول‌خدا را نمی‌دیده بودم که تو را می‌بوسید هرگز تو را نمی‌بوسیدم».
[۱]– صحیح بخاری ح شماره / ۱۶۰۳٫
[۲]– به روایت مسلم از حدیث جابربن عبدالله.
[۳]– به روایت بخاری و مسلم.