رزق و روزی به دست او سبحانه است:
الله متعال میفرماید: ﴿وَمَا مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا﴾ [هود: ۶]. «و هیچ جنبندهای در زمین نیست؛ مگر اینکه روزی اش بر (عهدهی) الله است».
مرگ همه چیز را فرامیگیرد مگر الله را:
الله متعال میفرماید: ﴿وَتَوَکَّلْ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ﴾ [الفرقان: ۵۸]. «و برزندۀ که هرگز نمیمیرد؛ توکل کن».
الله سبحانه وتعالى زنده میگرداند و میمیراند:
الله متعال میفرماید: ﴿هُوَ الَّذِی یُحْیِی وَیُمِیتُ﴾ [غافر: ۶۸]. «او کسی است که زنده میکند و میمیراند».
زندگی مؤمن مانند زندگی فاسق نیست؛ چنانکه مرگ مؤمن با مرگ فاسق متفاوت است؛ زیرا اعمال مختلفی دارند و به همین دلیل، جزای آنان متفاوت است:
الله متعال میفرماید: ﴿أَفَمَنْ کَانَ مُؤْمِنًا کَمَنْ کَانَ فَاسِقًا لَا یَسْتَوُونَ١٨ أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ١٩ وَأَمَّا الَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ﴾ [السجده: ۱۸-۲۰]. «آیا کسیکه مؤمن است همچون کسی است که فاسق است؟! (نه) هرگز برابر نیستند. اما کسانیکه ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پس برای آنها باغهای بهشت جاویدان خواهد بود، (این به عنوان) محل پذیرایی (از آنها) است؛ به پاداش آنچه که انجام میدادند. و اما کسانیکه فاسق شدند، پس جایگاهشان آتش (جهنم) است».
﴿أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ اجْتَرَحُوا السَّیِّئَاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ کَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاءً مَحْیَاهُمْ وَمَمَاتُهُمْ سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ٢١ وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ٢٢﴾ [الجاثیه: ۲۱-۲۲]. «آیا کسانیکه مرتکب بدیها شدند، گمان کردند که (ما) آنها را همچون کسانی قرار میدهیم که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته انجام دادهاند، که زندگیشان و مرگشان یکسان باشد؟! چه بد داوری میکنند! و الله آسمانها و زمین را به حق آفریده است، و تا هرکس را در برابر آنچه که انجام داده است پاداش دهد، و به آنها ستمی نخواهد شد».
مؤمنان در هنگام مرگ توسط فرشتگان مورد بشارت قرار میگیرند:
الله متعال میفرماید: ﴿إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَهُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ٣٠ نَحْنُ أَوْلِیَاؤُکُمْ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَفِی الْآخِرَهِ﴾ [فصلت: ۳۰-۳۱]. «بیگمان کسانیکه گفتند: «پروردگار ما الله است» سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنها نازل میشوند (و میگویند:) «نترسید، و اندوهگین نباشید، و بشارت باد، به بهشتیکه شما وعده داده میشدید. ما در زندگی دنیا و (نیز) در آخرت دوستان (و یاران) شما هستیم».
اما ستمکاران در سختیها و ناراحتیهای مرگ، توسط فرشتگان شکنجه میشوند:
الله متعال میفرماید: ﴿وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِکَهُ بَاسِطُو أَیْدِیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَکُمُ الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَیْرَ الْحَقِّ وَکُنْتُمْ عَنْ آیَاتِهِ تَسْتَکْبِرُونَ﴾ [الأنعام: ۹۳]. «و (شگفتزده میشوی) اگر ببینی هنگامیکه (این) ستمکاران در سکرات مرگ فرو رفتهاند، و فرشتگان (قبض روح) دستها را گشوده (و به آنان میگویند:) «جانهایتان را بیرون آورید! امروز عذاب خفتباری در برابر آنچه ناحق بر الله میگفتید، و نسبت به آیات او تکبّر ورزیدید، خواهید دید».
پس از اینکه مؤمنان از دنیا رفتند، درهای آسمان به روی ارواح آنان گشوده میشود، اما گردنکشان تکذیبکننده از این نعمت محروم هستند:
الله متعال میفرماید: ﴿إِنَّ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَاسْتَکْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلَا یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ حَتَّى یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیَاطِ﴾ [الأعراف: ۴۰]. «بیگمان کسانیکه آیات ما را تکذیب کردند، و در برابر آن (گردنکَشی و) تکبر ورزیدند، درهای آسمان (هرگز) برایشان گشوده نمیشود، و به بهشت داخل نخواهند شد، مگر این که شتر از سوراخ سوزن درآید».
مؤمنان تا برپایی قیامت در قبرهایشان در نعمت به سر میبرند، اما متکبران ستیزهجو تا برپایی قیامت عذاب و شکنجه میشوند:
الله متعال میفرماید: ﴿وَحَاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذَابِ۴۵ النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوًّا وَعَشِیًّا وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَهُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ۴۶﴾ [غافر: ۴۵-۴۶]. «و بدترین عذاب آل فرعون را در میان گرفت. (آن عذاب) آتش (دوزخ است) که هر صبح و شام بر آن عرضه میشوند. و روزیکه قیامت بر پا میشود (گفته میشود:) «آل فرعون را در سخترین عذاب وارد کنید».
عذاب و نعمتهای قبر از جمله امور غیبی است که فقط الله نسبت به آن علم دارد.