هنگام ورود به مسجد تحیت المسجد بخوانم یا به اذان جواب دهم

الحمدلله

اولا قبل از نماز جمعه، نماز سنت وجود ندارد، و این رای جمهور علما از امام ابوحنیفه و مالک و شافعی است،

دلیل آنهم اینست که هرگاه پیامبر صلی الله علیه وسلم برای ادای جمعه به مصلی می رفتند ،بلال اذان می گفت و پس از پایان اذان بدون اینکه فاصله ای بیافتد ،شروع به خطبه می کردند.

و کسانیکه گمان می کنند که ایشان پس از پایان اذان بلال همه را به ادای نماز سنت قبل از جمعه امر می کردند،نسبت به سنت جاهل هستند.

و همچنین در حدیث صحیح از ابن عمر روایت است که:

« صلیت مع رسول الله صلی الله علیه وسلم سجدتین قبل الظهر و سجدتین بعدالظهر و سجدتین بعدالمغرب و سجدتین بعدالعشاء و سجدتین بعدالجمعه».

یعنی: ابن عمر رضی الله عنه گفت: با رسول الله صلی الله علیه وسلم دو رکعت نماز قبل از (نماز) ظهر و دو رکعت بعد از آن و دو رکعت بعد از نماز مغرب و دو رکعت بعد از نماز عشاء و دو رکعت بعد از نماز جمعه خواندم.

با توجه به این حدیث،مشاهده می کنیم که قبل از نماز جمعه ،سنت نداریم
و اگر می بود حتما مانند دو رکعت قبل از نماز ظهر آنرا ذکر می نمود.پس سنت قبل از جمعه وجود ندارد بلکه بعد از پایان جمعه سنت وجود دارد (البته چهار رکعت که بصورت دو رکعتی است و بنا به احادیث دیگری ثابت است).

آنچه که سنت است ؛ هنگام ورود به مسجد در وقت نماز جمعه،قبل از نشستن دو رکعت نماز تحیهالمسجد خوانده شود بعد برای شنیدن خطبه جمعه بنشیند و واجب است تا پایان خطبه ساکت باشد.
عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ رَضِیَ الله عَنْهُمَا قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ وَالنَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم یَخْطُبُ النَّاسَ یَوْمَ الْجُمُعَهِ، فَقَالَ: «أَصَلَّیْتَ یَا فُلانُ»؟ قَالَ: لا. قَالَ: «قُمْ فَارْکَعْ رَکْعَتَیْنِ».

(بخاری:۹۳۰)

یعنی: جابر بن عبد الله رَضِیَ الله عَنْهُ می‏گوید:
در یکی از روزهای جمعه که رسول خدا در حال ایراد خطبه بود، شخصی وارد مسجد شد و نشست .ایشان صلی الله علیه وسلم فرمود: «یا فلانی! آیا نماز خوانده ای»؟ گفت: خیر. رسول ‏الله صلی الله علیه وسلم فرمود:
«برخیز و دو رکعت نماز بخوان». (یعنی تحیه  المسجد).

اما چون موذن در حال اذان گفتن است،در این لحظه باید بنا به حدیث صحیحی که از پیامبر صلی الله علیه وسلم به اثبات رسیده است،جواب موذن را داد یعنی جملاتیکه او می گوید تکرار کنید.

مگر هنگام گفتن : حی علی الصلاه و حی علی الفلاح که بایستی گفت: لاحول ولاقوهالابالله.

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ t: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا سَمِعْتُمُ النِّدَاءَ، فَقُولُوا مِثلَ مَا یَقُولُ الْمُؤَذِّنُ».

(بخاری:۶۱۱)

یعنی: ابوسعید خدری رضی الله عنه می‏گوید: رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمود: «هنگامی که صدای اذان به گوش شما رسید، کلمات اذان را  با مؤذن تکرار کنید».

عَنْ مُعَاوِیَهَ رضی الله عنه مِثلَهُ إِلَی قَوْلِهِ: وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ. ولَمَّا قَالَ: حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ قَالَ: «لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللَّهِ». وَقَالَ: هَکَذَا سَمِعْنَا نَبِیَّکُمْ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ.

(بخاری:۶۱۲ـ۶۱۳)

یعنی: از معاویه رضی الله عنه روایت است که ایشان، کلمات اذان را تا کلمه«أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ»، با موذن، تکرار کرد و همینکه مؤذن به «حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ» رسید، در جواب، گفت: «لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللَّهِ». و فرمود: شنیدم که پیامبر صلی الله علیه وسلم چنین میگفت.

و در پایان اذان دعای زیر را خواند:

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رَضِیَ الله عَنْهُمَا: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ قَالَ حِینَ یَسْمَعُ النِّدَاءَ: اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَهِ التَّامَّهِ، وَالصَّلاهِ الْقَائِمَهِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِیلَهَ وَالْفَضِیلَهَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِی وَعَدْتَهُ، حَلَّتْ لَهُ شَفَاعَتِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ».

(بخاری:۶۱۴)

یعنی:  جابر ابن عبد الله رضی الله عنه می‏گوید: رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرکس بعد از شنیدن اذان، این دعا را بخواند:«اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَهِ التَّامَّهِ، وَالصَّلاهِ الْقَائِمَهِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِیلَهَ وَالْفَضِیلَهَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِی وَعَدْتَهُ» روز قیامت، از شفاعت من، بهره‏مند خواهد شد.