مطالبی پیرامون فطریه (۱)

مقدمه

پرداخت زکات فطر یا همان فطریه یکی از اعمال ماه مبارک رمضان است که فرد روزه دار به مناسبت تمام شدن ماه رمضان و به شکرانه ی این که در این ماه توفیق داشته است خداوند متعال را عبادت کند و نیز برای همدردی با فقرا و مساکین این صدقه یا زکات را به مستحق آن پرداخت می کند تا کمکی به نیازمندان باشد و نیز سبب طهارت و پاکیزگی روزه دار گردد. از آنجایی که پرداخت فطریه مسایل مربوط به خودش را دارد، تصمیم گرفتم پیرامون فطریه و مسایل مربوط به آن مطالبی بنویسم.

فطریه چیست؟

فطریه زکاتی است که با تمام شدن رمضان واجب می گردد و پرداخت آن برهر مسلمانی چه کوچک و چه بزرگ، مرد یا زن، واجب است.

ابن عمر می گوید: «فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ زَکَاهَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِیرٍ عَلَى الْعَبْدِ وَالْحُرِّ وَالذَّکَرِ وَالْأُنْثَى وَالصَّغِیرِ وَالْکَبِیرِ مِنْ الْمُسْلِمِینَ»: (رسول خدا یک صاع از خرما یا جو را بر هر مسلمانی؛ غلام، آزاد، مرد، زن، کوچک و بزرگ به عنوان زکات پایان رمضان واجب کرده است). (متفق علیه)

دادن فطریه بر چه کسی واجب است؟

دادن فطریه بر هر مسلمانی واجب است چنانچه در حدیث ابن عمر بیان شد.

نکته: در مورد این که حد نصاب در واجب شدن فطریه اعتبار دارد یا نه، بین علما و مذاهب با یکدیگر اختلاف نظر وجود دارد.

جمهور علما می گویند: اعتباری ندارد؛ هرکسی که بیشتر از مخارج شبانه روزش مالک یک صاع غذای رایج منطقه باشد، دادن زکات فطر بر او واجب است. اما احناف می گویند: اعتبارد دارد؛ کسی که مالک نصاب باشد و آن نصاب از دیون و حوائج اصلی اش بیشتر باشد دادن زکات فطر بر او واجب است.

تذکر: در پست بعدی إن شاء الله به بررسی این ختلاف خواهم پرداخت.

خلاصه: هرکسی که شرایط پرداخت فطریه را داشته باشد، فطریه بر او واجب می گردد و باید فطریه کسانی که نفقه و خرجی آنها برعهده ی اوست؛ مثل: همسر، فرزند و خدمتکارانی که سرپرستی آنها را بر عهده دارد، بپردازد.

نویسنده: امید خزاعی