مقدار زکات فطریه

الحمدلله

مقدار زکات فطر:

ابو سعید خدری رضی الله عنه می فرماید: ما درزمان رسول الله صلی الله علیه و سلم یک صاع از گندم یا جو یا خرما یا کشک یا کشمش را برای هر نفرزکات فطر می دادیم(رواه بخاری۱۵۰۵-مسلم۹۸۵) .

ودر حدیث دیگری می فرماید: « کُنَّا نُخْرِجُ فِی عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم یَوْمَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ، وَکَانَ طَعَامَنَا الشَّعِیرُ وَالزَّبِیبُ وَالأَقِطُ وَالتَّمْرُ. (بخاری:۱۵۱۰).

یعنی: ابوسعید خدری رضی الله عنه می گوید: ما در زمان رسول ‏الله صلی الله علیه و سلم یک صاع از طعام را صدقه فطر میدادیم. و طعام ما در آن ایام، جو، کشمش، کشک و خرما بود.

پس روشن می شود که زکات فطر باید یک صاع از طعام باشد وهرصاع برابر با چهار مد است.
و به(۲کیلو و۴۰۰گرم تا۲کیلو و۵۰۰گرم) تعبیر شده است واین قول علمای مذهب شافعی و بعضی دیگر است.

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: زکات فطر پرداخت می شود از قوت بلد(منطقه)مانند برنج وغیره ،اگرچه شخص توان پرداخت موارد مذکور در حدیث را هم داشته باشد واین قول اکثر علما واصح اقوال است، که همانا اصل در دادن آن مساوات وبرابری با فقرا است. (الفتاوی الکبری ۴۵۵/۴).

ابن قیم جوزی رحمه الله می فرماید: این چند مورد از حبوبات (گندم- جو- خرما و…)که در احادیث آمده نشانگر آن است که در آن زمان در مدینه غذای غالب مردم همین چیزها بوده و اگر درجایی یا زمانی دیگر قوت غالب چیز دیگری باشد باید ازآن بپردازند اگرچه غذایشان غیرازحبوبات، مثل شیروگوشت و ماهی باشد. واین قول جمهور علما وقول ارجح است ومقصود از پرداخت زکات فطر یکسانی با مساکین است، درطعام روزعید، یعنی غذای مسکین هم درآن روز همانند بقیه مردم باشد.( اعلام الموقعین ۳/۱۲).

و این ردی است بر عمل کسانی که فقط به دادن گندم بسنده می کنند وخودشان از بهترین طعام در طول سال وروز عید استفاده می کنند.اما دادن خوراکی های دیگر مانند لوبیا و روغن و نخود و غیره،چنانکه بعنوان غذایی معمولی در سرزمینی استفاده می شد، بطوریکه کسانیکه از مساکین فطریه را دریافت می کنند ،می تواند با آنها برای روز عیدشان غذایی درست کنند جایز است وگرنه بهتر است که طعامی داده شود که بتوانند با آن در روز عید برای خود غذایی فراهم آورند که با بقیه فرقی نداشته باشد.

و دادن پول به جای طعام به عنوان زکات فطر مخالفت صریح با نصوص است چون زکات فطر عبادت است واصل در عبادت توقیفی بودن است وخدا ورسولش صلی الله علیه و سلم حکمت آنرا بهتر می دانند.

امام نووی رحمه الله می فرماید: عامه فقها دادن قیمت(پول) به جای طعام را جایز ندانسته اند، چون اگردادن پول جایز می بود خدا و رسول صلی الله علیه و سلم آن را بیان می فرمودند(شرح امام نووی بر صحیح مسلم) واین قول امام شافعی وامام احمد و امام مالک رحمه الله علیهم است.

والله اعلم