زکات فطر بر هر مسلمانی واجب است، زیرا ابن عمر ـ رضی الله عنهما ـ میگوید: رسول خدا ـ صلی الله علیه وسلم ـ زکات فطر را در رمضان بر برده و آزاد و مرد و زن و کوچک و بزرگ فرض نمود: یک صاع از خرما یا یک صاع از جو».([۱])
- صدقۀ فطر نوعی نیکی در حق فقرا است و باعث میشود در ایام عید از درخواستِ دیگران بینیاز شوند و با ثروتمندان در شادی عید شریک باشند.
- باعث پاکی روزۀ روزهداران از عواملی است که باعث نقصان روزۀ آنان میشود. عواملی مانند لغو و سخنان زشت و…
واجب است که زکات فطر با فرا رسیدن شب عید پرداخت شود. پرداخت زکات فطر دو وقت دارد: وقت جواز و وقت فضیلت.
وقت جواز، یک روز یا دو روز پیش از عید است، اما وقت فضیلت، پرداخت زکات فطر پس از نماز صبح روزِ عید تا پیش از نماز عید است.
زکات فطر به فقرا و مساکین پرداخت میشود، اما آیا این مخصوص همان سرزمینی است که شخص زکات دهنده ساکن آن است؟ رای صحیح این است که انتقال آن به دیگر سرزمینهای مسلمان برای مصلحت، جایز است.
آیا پرداخت قیمت در زکات فطر جایز است؟
قول صحیح آن است که پرداخت قیمتِ زکات فطر جایز نیست، زیرا زکات فطر عبادتی است که بر انواع مشخصی [از غذاها] فرض شده و پرداخت آن از غیرِ این نوع معین جایز نیست.([۲])
[۱]– به روایت بخاری در کتاب زکات، باب «فرض صدقه الفطر» (۱۵۰۳) و مسلم در کتاب زکات، باب «زکاه الفطر علی المسلمین» (۹۸۴).
[۲]– نگا: شیخ محمد بن صالح العثیمین، مجالس شهر رمضان (۲۲۸).