پس از دمیدن دومین بار در صور، بندگان برای بعث و نشور بر میخیزند.
بعث و نشر به معنای بیرون آوردن مردگان از قبرهایشان به صورت زنده، و زنده گردانیدن همۀ مردگان، حتی آنان که سوختهاند، یا غرق شده و ماهیان آنان را بلعیدهاند، یا درندگان آنان را خوردهاند، چرا که هیچ چیزی پروردگارمان را درمانده و ناتوان نمیگرداند.
دلایل وقوع بعث:
ایمان به برانگیختن بندگان برای حساب و جزا، یکی از اصول ایمان است، و تکذیب و انکار آن به منزلۀ تکذیب و کفر ورزیدن خداوند است.
خداوند متعال میفرماید:
﴿بَلۡ کَذَّبُواْ بِٱلسَّاعَهِۖ وَأَعۡتَدۡنَا لِمَن کَذَّبَ بِٱلسَّاعَهِ سَعِیرًا﴾ [الفرقان: ۱۱].
«واقع قضیّه این است که آنان قیامت را دروغ میدانند، و ما برای کسی که قیامت را دروغ بداند آتش شعله ور و سوزانی را آماده کرده ایم».
خداوند در آیات فراوانی از بعث و نشور یاد کرده است، از جمله:
﴿یَوۡمَ نَطۡوِی ٱلسَّمَآءَ کَطَیِّ ٱلسِّجِلِّ لِلۡکُتُبِۚ کَمَا بَدَأۡنَآ أَوَّلَ خَلۡقٖ نُّعِیدُهُۥۚ وَعۡدًا عَلَیۡنَآۚ إِنَّا کُنَّا فَٰعِلِینَ﴾ [الأنبیاء: ۱۰۴].
«(این امر) روزی (تحقّق میپذیرد که) ما آسمان را در هم میپیچیم به همان صورت که طومار نامهها در هم پیچیده میشود. همان گونه که آفرینش را سر دادیم، آفرینش را از نو بازگشت میدهیم. این وعدهای است که ما میدهیم، و ما قطعاً آن را به انجام میرسانیم».
﴿قُلۡ یَتَوَفَّىٰکُم مَّلَکُ ٱلۡمَوۡتِ ٱلَّذِی وُکِّلَ بِکُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّکُمۡ تُرۡجَعُونَ﴾ [السجده: ۱۱].
«بگو: فرشتۀ مرگ که بر شما گماشته شده است، (به سراغتان میآید و) جان شما را میگیرد، سپس بهسوی پروردگارتان بازگردانده میشوید».
﴿زَعَمَ ٱلَّذِینَ کَفَرُوٓاْ أَن لَّن یُبۡعَثُواْۚ قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّی لَتُبۡعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلۡتُمۡۚ وَذَٰلِکَ عَلَى ٱللَّهِ یَسِیرٞ﴾ [التغابن: ۷].
«کافران میپندارند که هرگز زنده و برانگیخته نخواهند گردید! بگو: چنین نیست که میپندارید، به پروردگارم سوگند! زنده و برانگیخته خواهید شد، و سپس از آن چیزهایی که میکرده اید با خبرتان خواهند کرد. و این کار برای خدا ساده و آسان است».
رسول خدا ﷺ فرمود:
«یُبْعَثُ کُلُّ عَبْدٍ عَلَى مَا مَاتَ عَلَیْهِ».
«هر انسانی بر هر عقیدهای که مرده است، محشور میگردد». [رواه مسلم]
«إنما یُبْعَثُ الناس على نِیَّاتِهِمْ».
«مردم بر نیتهایی که داشتهاند، برانگیخته میشوند». [رواه ابن ماجه]