یکی از پرسشهایی که مطرح میشود، این است که: آیا اگر کسی در حالِ روزه از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد، روزهاش باطل میشود یا خیر؟
پاسخ را از رسولاللهﷺ میشنویم:
عن أَبی هریره رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّﷺ قَالَ: «إِذَا نَسِیَ أَحَدُکُمْ، فَأکَلَ، أَوْ شَرِبَ، فَلْیُتِمَّ صَوْمَهُ، فَإنَّمَا أطْعَمَهُ اللهُ وَسَقَاهُ».
صحیح بخاری، ش: ۱۹۳۳؛ و صحیح مسلم، ش:۱۱۵۵٫
ابوهریره رضی الله عنه میگوید: پیامبرﷺ فرمودند: «هرکه از شما – در حالِ روزه- از روی فراموشی چیزی خورد یا نوشید، روزهاش را به آخِر برساند؛ زیرا – روزهاش باطل نیست و- الله متعال به او آب و غذا داده است».
حال این پرسش مطرح میشود که اگر دیدیم که روزهداری از روی فراموشی چیزی میخورد یا مینوشد، آیا به او تذکر دهیم یا خیر؟
میگوییم: بله؛ واجب است که به او یادآوری کنیم. زیرا برادرِ مسلمانمان معذور به فراموشیست و ما که موضوع را میدانیم، باید به او یادآور شویم که روزه است.
از این رو پیامبرﷺ دربارهی نماز فرمودهاند: «إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ، أَنْسَى کَمَا تَنْسَوْنَ، فَإِذَا نَسِیتُ فَذَکِّرُونِی».
صحیح بخاری، ش: ۴۰۱ و صحیح مسلم، ش: ۵۷۲ بهنقل از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه
یعنی: «من، بشری همچون شما هستم و همانگونه که شما دچار فراموشی میشوید، من نیز دچار فراموشی میشوم؛ پس هرگاه دچار فراموشی شدم، به من یادآوری کنید».
لذا اگر دیدید که روزهداری از روی فرمواشی چیزی میخورد یا مینوشد، به او یادآوری کنید.
(برگرفته از شرح ریاض الصالحین، با شرح و توضیح : امام محمد بن صالح العثیمین رحمه الله).