الحمدلله
به طور خلاصه اوقاتی که در آن خواندن نماز نهی شده است عبارتند از:
بعد از نماز صبح تا بعد از طلوع آفتاب باندازه سایه یک نیزه، که تقریبا برابر است با ۱۵ دقیقه بعد از طلوع آفتاب.
هنگامی که آفتاب وسط آسمان باشد تا اینکه شروع به زوال کند، که وقت کمی است و در حدود ۱۰ دقیقه قبل از أذان ظهر میباشد.
بعد از نماز عصر تا غروب آفتاب
وقت خطبه نماز جمعه
دلایل اقوال فوق الذکر بشرح زیر میباشد::
از ابی سعید خُدری روایت شده است که میگفت از پیامبر خدا صلی الله علیه و سلم شنیده ام که میگفت:
“نماز خواندن بعد از نماز صبح جائز نیست تا اینکه آفتاب بالا بیاید، و نماز خواندن بعد از نماز عصر جائز نیست تا اینکه آفتاب غروب کند”.
(صحیح بخاری : ۵۵۱)
و در روایتی دیگر از عقبه بن عامر جُهَنی آمده است که میگفت:
“سه وقت بود که رسول خدا صلی الله علیه و سلم ما را از نماز خواندن و دفن کردن مرده نهی میفرمودند:
زمانیکه آفتاب طلوع میکد تا اینکه کمی بالا برود،
و هنگامی که آفتاب وسط آسمان میباشد تا اینکه رو به زوال کند،
و هنگامی که آفتاب شروع به غروب میکند تا اینکه غروب کند”.
(صحیح مسلم : ۱۳۷۳).
اما در مورد نهی از نماز هنگام نماز جمعه، از پیامبر صلی الله علیه و سلم وارد شچه است که فرمودند:
“اگر یکی از شما وارد مسجد شد در حالیکه امام خطبه (جمعه) را القاء میکند پس دو رکعت نماز (تحیه مسجد) بصورت کوتاه و مختصر بخواند (یعنی طول ندهد)”.
روایت بخاری (۱۱۶۶) ومسلم (۸۷۵).
ولی این نهی متعلق به نمازهای سنت و نوافل مطلق میباشد، اما نمازهایی که سبب داشته باشند میتوان آنها را در این اوقات و یا اوقات دیگر بر پا کرد،
مانند قضای نمازی که عمد نباشد و فقط از روی فراموشی و یا خواب فوت شده باشد، تحیه مسجد، دو رکعت طواف، سنت وضوء، نماز کسوف، نماز جنازه، نماز عید، و از این قبیل.
در این اوقات فقط نماز خواندن نهی شده است، ولی بقیه اذکار مانند قرائت قرآن و غیره، نه تنها نهی نشده، بلکه سنت و مستحب نیز میباشد، خداوند در قرآن میفرماید:
{و سبح بحمد ربک بالعشی و الابکار} (غافر : ۵۵).
یعنی: “«و همراه با ستایش پروردگارت شامگاهان و بامدادان تسبیحگوی»” .
و همچنین میفرماید:
{…و سبح بحمد ربک قبل طلوع الشمس و قبل غروبها…} (طه :۱۳۰ ).
یعنی: “«و با حمد پروردگار خویش تسبیح گوی قبل از طلوع آفتاب و قبل از غروب آن”.
والله اعلم