اذان واقامه برای نماز از دست رفته

اگر کسی به علت خواب یا فراموشی، نمازش را ( در وقت خود) نخواند، شرعاً می‌تواند هنگام قضای آن اذان و اقامه بگوید؛ بدلیل آنچه که ابوداود در ماجرای به خواب ماندن پیامبر صلی الله علیه وسلم و اصحابش در سفر و نخواندن نماز صبح (در وقت) روایت کرده که پیامبر صلی الله علیه وسلم به بلال دستور داد تا برای (قضای) آن اذان و اقامه بگوید»[۱].
و اگر چند نماز را از دست داده بود کافی است که یک اذان بگوید ولی برای هر نماز اقامه کند؛ به دلیل حدیث ابن مسعود که گفت : «إن المشرکین شغلوا رسول الله صلی الله علیه وسلم عن أربع صلوات یوم الخندق، حتی ذهب من اللیل ما شاء الله، فأمر بلالا فأذن، ثم أقام فصلی الظهر، ثم أقام فصلی العصر، ثم أقام فصلی المغرب ثم أقام فصلی العشاء)[۲] «روز جنگ خندق، مشرکین، پیامبر صلی الله علیه وسلم را از چهار نماز مشغول داشتند تا آنچه خداخواست از شب سپری شد. آنگاه پیامبر صلی الله علیه وسلم به بلال دستور داد که أذان بگوید، بلال اذان گفت و سپس اقامه کرد، پیامبر صلی الله علیه وسلم نماز ظهر را خواند، سپس بلال برای خواندن نمازهای عصر، مغرب و عشاء هم اقامه را تکرار کرد».

[۱]) صحیح : [ص. د ۴۲۰]، د (۴۳۲/۱۰۶/۲).
[۲]) صحیح : [ص. نس ۶۳۸]، ت (۱۷۹/۱۱۵/۱).