وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
در اوایل ، یعنی در صدر اسلام پیامبر صلی الله علیه وسلم برای اینکه مسلمانان بتازگی از دام شرک خلاص می شدند ، زیارت قبور را حرام کرده بود ولی بعدها با شکل گرفتن توحید در قلب اصحابش آنها را از زیارت قبر منع نکردبخاطر این فرموده پیامبر که فرمودند:
« نهیتکم عن زیاره القبور فزوروها …»مسلم ۲/۶۷۲ .
یعنی :« قبلا شما را از زیارت قبور نهی می کردم ولی الان آنها را زیارت کنید …»
و همینطور بدلیل اینکه شخص رسول الله صلی الله علیه وسلم قبر مادرشان و قبر شهدا و بقیع را زیارت کرده اند.
بنابراین زیارت قبر برای مردها ( و زنان به شرطی که در رفتن به قبرستان زیاده روی نکنند) مستحب است.
اما نکته مهمی که مسلمانان باید رعایت کنند آنست که ، مسافرت کرده به قصد زیارت قبور حرام است.
فرض کنید شخصی قصد می کند برای زیارت قبروالدینش در شهر دیگری بار سفر را ببندد و به قبرستان آن شهر برود تا آنها را زیارت کند، این امر حرام است.
دلیل آن این فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم می باشد که :
عن أبی سعید الخدری قال سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول :« لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثه مساجد : مسجدی هذا ، والمسجد الحرام ، والمسجد الاقصى». بخاری و مسلم
یعنی :« مسافرت نکنید مگر به سوی سه مسجد: مسجد من (مسجدالنبی)،و مسجدالحرام (خانه خدا) و مسجدالاقصی (در بیت المقدس فلسطین)».
یعنی سفر کردن به “قصد زیارت” جز برای سه مسجد مذکور در حدیث جایز نیست.
اما اگر مثلا شخصی به قصد دیدار آشنایان و فامیلهایش به شهر محل دفن والدینش سفر می کند، یا اصلا به قصد معامله بدانجا می رود، در اینصورت برای او جایز است که همراه انجام سایر کارهایش، سری هم به قبرستان بزند و آنها را زیارت کند.
زیرا هدف وی از مسافرت ، قصد زیارت نبوده است بلکه قصد دیدار با آشنایان یا معامله یا هر نیتی غیر از زیارت بوده است.
حال با رعایت شرایط فوق زیارت کردن آنها ایرادی ندارد.
اما اگر هنگام نماز فرا رسید و کسی در میان قبور قرار داشت، او باید از میان قبور خارج شود و در جایی نماز بخواند که قبری وجود ندارد زیرا نماز خواندن در میان قبور یا رو به سوی آنها یا در مقبره به هیچ وجه جایز نیست، بدلیل این احادیث که می فرماید:
عن أبی سعید الخدری رضی الله عنه قال : قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : «الارض کلها مسجد إلا المقبره والحمام ».
(ترمذی و ابوداوود در کتاب الجنایز – صحیح على شرط الشیخین).
یعنی:« تمامی زمین مسجد است بجز مقبره و حمام».
عن انس« أن النبی صلى الله علیه وسلم نهى عن الصلاه بین القبور ».
در( المجمع ) (۲/۲۷) و طبرانی در ( الاوسط ) (۱/۲۸۰).
یعنی:« پیامبر صلی الله علیه وسلم نماز خواندن در بین قبور و قبرستان را نهی کردند».
عن أبی مرثد الغنوی قال : سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول :« لا تصلوا إلى القبور،ولا تجلسوا علیها ».
مسلم (۳/۶۲).
یعنی:« شنیدم از رسول الله صلی الله علیه وسلم که فرمودند: به سوی قبور نماز نخوانید و بر روی قبرها ننشینید».
امام احمد می فرمایند: هرکسی که در قبرستان نماز بخواند بایستی نمازش را اعاده کند.
(احکام الجنایز البانی).
نکته مهم دیگر اینست که هنگام دعا کردن برای مردگان، باید رو به سوی قبله بچرخانیم و بعد دعا کنیم زیرا این امر از صحابه رضی الله عنهم به اثبات رسیده است.
شیخ ناصرالدین البانی محدث بزرگ اهل سنت در کتاب الجایز خود ،می گویند: رای ائمه اربعه(امام ابوحنیفه،امام مالک،امام شافعی و امام احمد)رحمهم الله،این است که شخص هنگام دعا نمودن رو به قبله بایستد هرچند در کنار مرقد رسول الله صلی الله علیه وسلم باشد.
اما در مورد زیارت قبور برای زنان ما بین علما اختلاف است؛ جمهور علما زیارت برای زنان را حرام می دانند ولی برخی از علما زیارت برای زنان را مادامیکه مرتکب اعمال خلاف شرع نشوند مستحب دانسته اند.