داعی باید خوب بداند که راه دعوت گل فرش نیست، بلکه خار فرش است و داعی باید با پای برهنه از این مسیر طولانی و پر خطر دعوت گذر نماید ، پس اگر یک داعی صبر و تحمل و حکمت نداشته باشد یا باید از ادامه دادن به مسیر دعوت انصراف داده و یا اینکه خودش را از بین برده و هرگز به هدف نرسد.
به همین خاطراست که الله متعال در اوائل نزول قرآن به پیامبرش محمد صلی الله علیه وآله وسلم که اولین و بهترین داعی دین اسلام است از آیه ۱ تا ۷ سوره مدثر چنین دستور داده اند :
( ﻳَﺄَﻳّﻬَﺎ ﺍﻟْﻤُﺪّﺛّﺮُ * ﻗُﻢْ ﻓَﺄَﻧﺬِﺭْ * ﻭَﺭَﺑّﻚَ ﻓَﻜَﺒّﺮْ * ﻭَﺛِﻴَﺎﺑَﻚَ ﻓَﻄَﻬّﺮْ * ﻭَﺍﻟﺮّﺟْﺰَ ﻓَﺎﻫْﺠُﺮْ * ﻭَﻻَ ﺗَﻤْﻨُﻦ ﺗَﺴْﺘَﻜْﺜِﺮُ * ﻭَﻟِﺮَﺑّﻚَ ﻓَﺎﺻْﺒِﺮْ ) .
ترجمه : ای جامه خواب بخود پیچیده ، بپا خیز و بیم بده ، و بزرگواری پروردگارت را بیان نما، و لباست را پاک کن ، و پلیدی (شرک) را رها کن ، و منت مگذار و افزون طلبی ننما ، و بخاطر پروردگارت شکیبائی پیشه کن .
داعی عزیز صبر در مسیر دعوت یعنی اگر کسی تورا کتک زد با او در گیری نشوی ، اگر کسی به تو توهین نمود مقابل به مثل نکنی ، اگر کسی به تو ضرر رساند از او انتقام نگیری ، خلاصه این که هرنوع مشکلات و سختی ها را تحمل نمائی و هرکس به هر نوعی به تو بدی نمود تو مقابل به مثل نکنی و با نحو احسن آن را دفع کنی و این نوع مشکلات به تو فشار ذهنی نیاورده و تو را از کوره در نکند ، زیرا تو خوب می دانی که دشمنی های که با تو در این مسیر صورت می گیرد بنا بر شخصیت و یا موقعیت و پست و مقام تو نیست ، بلکه بنا بر فکر و دعوت تو است ، پس با دلی مطمئن و قلبی آسوده و لبی پر خنده از تمام مشکلات استقبال کن و دو چیز را خوب بدان :
اولا : هیچ مشکلی در مسیر تو نخواهد آمد که تو توانش را نداشته باشی زیرا الله مهربان من و تو فرموده : (ﻻَ ﻳُﻜَﻠِّﻒُ ﺍﻟﻠّﻪُ ﻧَﻔْﺴﺎً ﺇِﻻَّ ﻭُﺳْﻌَﻬَﺎ ) ،(سوره بقره ، آیه ۲۸۶).
یعنی : الله متعال هیچ انسانی را بالاتر از توانش مکلف نمی نماید (و به سختی نمی اندازد).
در ثانی : هیچ مشکلی به تو نخواهد رسید مگر آنچه الله حکیم در تقدیر تو نوشته باشد چرا ایشان به پیامبرش صلیاللهعلیهوآلهوسلم گفته که به امتش برساند تا آنها نیز همراه پیامبرشان بگویند : (قُل لَّن یُصِیبَنَا إِلَّا مَا کَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا وَعَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُون)، (توبه ، ۵۱)َ
بگو: «هیچ مصیبت و مشکلی دانند ما نمی شود برای، بجز آنچه الله برای ما نوشته و مقرّر داشته است؛ او دوست و آقای ماست؛ و مؤمنان باید تنها بر الله توکّل کنند!
آری الله متعال خطاب به تمام مسلمانان اعم از داعیان و غیر آنها در سوره آل عمران آیه (۱۸۶) فرموده اند :
لَتُبْلَوُنَّ فِی أَمْوَالِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِن قَبْلِکُمْ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا أَذًى کَثِیرًا وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَٰلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ
یقینا (همه شما) در اموالتان و جانهایتان، آزمایش میشوید! و از کسانی که پیش از شما به آنها کتاب (آسمانی) داده شده [ همانند یهود و نصاری]، و (همچنین) از مشرکان، سخنان آزاردهنده فراوان خواهید شنید! و اگر صبر و استقامت کنید و پرهیزگاری پیشه سازید، (شایستهتر است؛ زیرا) این از کارهای مهم و قابل اطمینان است.
صبر در مسیر دعوت شیوه پیامبران الهی علیهم السلام بوده است به همین خاطر هرگاه گرفتار آزار و اذیت مخالفین می شدند می گفتند : (ﻭَﻟَﻨَﺼْﺒِﺮَﻥّ ﻋَﻠَﻰَ ﻣَﺂ ﺁﺫَﻳْﺘُﻤُﻮﻧَﺎ ) ( ﺇﺑﺮﺍﻫﻴﻢ : ۱۲ ).
یعنی : ما قطعا نسبت به آنچه شما ما را اذیت و آزار می رسانید ، صبر و تحمل خواهیم نمود.
و چه زیبا فرموده اند الله متعال : ( ﻭَﻟَﻤَﻦ ﺻَﺒَﺮَ ﻭَﻏَﻔَﺮَ ﺇِﻥّ ﺫَﻟِﻚَ ﻟَﻤِﻦْ ﻋَﺰْﻡِ ﺍﻻُﻣُﻮﺭِ ) (شورﺭﻯ : ۴۳ ) .
و اما کسی که صبر می کند و (دیگران) را ببخشد ، این از کارهای مطمئن (و با ارزش) است.
داعی گرامی خودت را به جای فرزند لقمان رحمه الله گذاشته و به این نصیحت ارزشمند لقمان حکیم گوش کن آنجایی که می گوید : ( ﻭَﺃْﻣُﺮْ ﺑِﺎﻟْﻤَﻌْﺮُﻭﻑِ ﻭَﺍﻧْﻪَ ﻋَﻦِ ﺍﻟْﻤُﻨْﻜَﺮِ ﻭَﺍﺻْﺒِﺮْ ﻋَﻠَﻰَ ﻣَﺂ ﺃَﺻَﺎﺑَﻚَ ﺇِﻥّ ﺫَﻟِﻚَ ﻣِﻦْ ﻋَﺰْﻡِ ﺍﻻُﻣُﻮﺭِ { ( ﻟﻘﻤﺎﻥ :۱۷ ).
ترجمه : امربه نیکی نما و از کارخلاف ممانعت کن ، و نسبت به آنچه از سختی ها و مشکلات به تو می رسد صبر پیشه کن ، همانا این از کارهای مطمئن (و ارزشمند) است .
و چه زیبا گفته است الله منان به پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم : (ﻭَﺍﺻْﺒِﺮْ ﻋَﻠَﻰَ ﻣَﺎ ﻳَﻘُﻮﻟُﻮﻥَ ﻭَﺍﻫْﺠُﺮْﻫُﻢْ ﻫَﺠْﺮﺍً ﺟَﻤِﻴﻼً ) ( ﺍﻟﻤﺰﻣﻞ : ۱۰ )
ترجمه : و در برابر آنچه (دشمنان) میگویند شکیبا باش ، و بطرزی شایسته آنان را رها کن (واز آنان دوری گزین).
آری یکی از مهم ترین عللی که باعث پیروزی در مسیر دعوت می شودصبر و شکیبائی است