در صحیحین روایت شده مردی پیش رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و گفت:
٭ یَا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ مَنْ أَحَقُّ النَّاسِ بِحُسْنِ الصُّحْبَهِ قَالَ أُمُّکَ ثُمَّ أُمُّکَ ثُمَّ أُمُّکَ ثُمَّ أَبُوکَ ثُمَّ أَدْنَاکَ أَدْنَاکَ٭
«ای رسول الله ﷺ شایسته ترین همدم برای من از مردم کیست؟ سه بار فرمود: مادرت سپس پدرت آن گاه نزدیک ترین نزدیکان به ترتیب»
به نیکی با مادر سه بار و نیکی به پدر یک بار تشویق و ترغیب می نماید. این بدین خاطر است رنج و زحمت او بیشتر و مهربانی اش افزونتر است. همراه با آن حمل فرزند، درد زایمان، تولد فرزند، شیردادنش و شب زنده داری برای او که متحمل چه درد و رنجی می گردد.
ابن عمر رضی الله عنهما مردی را دید که مادرش را بر دوشش حمل می کرد و با او کعبه را طواف می نمود. گفت ای ابن عمر آیا حق او را ادا کرده ام؟
گفت: به اندازه یک درد از دردهای زایمان نیز حق او را ادا نکرده ای اما آفرین بر تو. خداوند بر این کار کم بسیار تو را پاداش دهد.
ابودرداء گفت: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که فرمود:
٭الْوَالِدُ أَوْسَطُ أَبْوَابِ الْجَنَّهِ فَإِنْ شِئْتَ فَأَضِعْ ذَلِکَ الْبَابَ أَوْ احْفَظْهُ٭
[رواه الترمذی]
«پدر و مادر بهترین درهای بهشت هستند اگر خواستی آن را ضایع گردان یا حفظ نما»
و می فرماید:
٭ثَلَاثُ دَعَوَاتٍ مُسْتَجَابَاتٌ لَا شَکَّ فِیهِنَّ دَعْوَهُ الْمَظْلُومِ وَدَعْوَهُ الْمُسَافِرِ وَدَعْوَهُ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ٭
[رواه الترمذی]
«سه دسته هستند که دعاهایشان بدون شک پذیرفته می شود:
۱٫ دعای مظلوم
۲٫ دعای مسافر
۳٫ دعای پدر و مادر در حق فرزندشان»
و می فرماید:
٭الْخَالَهُ بِمَنْزِلَهِ الْأُمِّ٭
[رواه البخاری]
«خاله در نیکی، اکرام، صله رحم و احسان به منزله مادر است»