کیفیت نماز تراویح

۱- نماز تراویح در ماه رمضان پس از نماز عشا تا طلوع فجر خوانده می‌‌شود و برای مردان و زنان سنت است. و سنت این است که امام نماز تراویح را یازده رکعت بخواند -و این تعداد رکعات افضل است- و گاهی سیزده رکعت بخواند اما در ده روز آخر رمضان قیام و رکوع و سجده را طولانی کند؛ زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم تمام این شب‌ها را در نماز سپری می‌‌کرد. و اگر کسی کم‌تر یا بیش‌تر از این تعداد رکعات خواند، اشکالی ندارد.

هر دو رکعت را با یک سلام بخواند -و این شیوه افضل است- و گاهی هرچهار رکعت را با یک سلام بخواند.

الف) سُئِلْتَ عَائِشَهَ رضی الله عنها کَیْفَ کَانَتْ صَلاَهُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم فِی رَمَضَانَ؟ فَقَالَتْ: مَا کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَزِیدُ فِی رَمَضَانَ وَلاَ فِی غَیْرِهِ عَلَى إِحْدَى عَشْرَهَ رَکْعَهً یُصَلِّی أَرْبَعًا، فَلاَ تَسَلْ عَنْ حُسْنِهِنَّ وَطُولِهِنَّ، ثُمَّ یُصَلِّی أَرْبَعًا، فَلاَ تَسَلْ عَنْ حُسْنِهِنَّ وَطُولِهِنَّ، ثُمَّ یُصَلِّی ثَلاَثًا.^[۱]

از عایشه رضی الله عنها در مورد نماز رسول الله صلی الله علیه وسلم در رمضان سوال شد، پاسخ داد: رسول الله صلی الله علیه وسلم در رمضان و ماه‌‌های دیگر بیش از یازده رکعت نمی‌‌خواند. ابتدا چهار رکعت می‌‌خواند که از زیبایی و طول نمازش مپرس؛ سپس چهار رکعت می‌‌خواند که از زیبایی و طول این نماز مپرس؛ سپس سه رکعت می‌‌خواند.

ب) عَنْ ابْنَ عَبَّاسٍ رضی الله عنهما قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم یُصَلِّی مِنَ اللَّیْلِ ثَلَاثَ عَشْرَهَ رَکْعَهً.^[۲]

از ابن عباس رضی الله عنهما می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم در شب سیزده رکعت می‌‌خواند.

ج) عَنْ عَائِشَهَ رضی الله عنها زَوْجِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَتْ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم یُصَلِّی فِیمَا بَیْنَ أَنْ یَفْرُغَ مِنْ صَلَاهِ الْعِشَاءِ – وَهِیَ الَّتِی یَدْعُو النَّاسُ الْعَتَمَهَ – إِلَى الْفَجْرِ، إِحْدَى عَشْرَهَ رَکْعَهً، یُسَلِّمُ بَیْنَ کُلِّ رَکْعَتَیْنِ، وَیُوتِرُ بِوَاحِدَهٍ. ^[۳]

از عایشه رضی الله عنها روایت است که می‌‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم در فاصله‌‌ی نماز عشا تا سپیده دم یازده رکعت نماز می‌خواند و در هر دو رکعت سلام می‌داد و سپس یک رکعت وتر می‌گزارد.

۲- کسی‌که نماز تهجد می‌‌خواند -که آخرین نماز شب است- وتر را پس از تهجد قرار ‌دهد. و اگر نماز تراویح را همراه امام بخواند و امام نماز وتر بخواند، او نیز نماز وتر را همراه امام بخواند و اگر پایان شب به نماز ایستاد، به صورت زوج نماز بخواند.

اگر زنی خواست برای نماز فرض یا نفل مانند تراویح و … به مسجد برود، باید کاملا پوشیده و بدون آرایش و استعمال هرگونه خوشبویی باشد تا سبب فتنه نشود.

چه وقت پاداش نماز شب برای ماموم محاسبه می‌‌شود؟

• برای ماموم افضل این است که همراه امام به نماز شب بایستد تا اینکه امام از نماز فارغ شود. چه امام یازده رکعت یا سیزده رکعت یا بیست و سه رکعت یا کم‌تر یا بیش‌تر از این مقدار بخواند. تا اینکه پاداش قیام شب برای او نوشته شود. و دلیل آن رهنمود نبوی است که می‌‌فرماید: «إِنَّهُ مَنْ قَامَ مَعَ الإِمَامِ حَتَّى یَنْصَرِفَ کُتِبَ لَهُ قِیَامُ لَیْلَهٍ»^[۴]: «هرکس همراه امام به نماز بایستد تا اینکه امام از نماز فارغ شود، پاداش نماز و قیام شب برای وی نوشته می‌‌شود».
• اگر نماز تراویح با دو امام بر مردم اقامه شد، پاداش نماز شب برای کسی نوشته می‌‌شود که همراه هردو امام نماز بخواند. زیراامام دوم در کامل کردن نماز برای نمازگزاران، نائب امام اول است.

[۱]– بخاری حدیث شماره ۱۱۴۷

[۲]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۱۱۳۸ و مسلم حدیث شماره ۷۶۴ با لفظ مسلم

[۳]– مسلم حدیث شماره ۷۳۶

[۴]– صحیح؛ ابوداود حدیث شماره ۱۳۷۵و ترمذی حدیث شماره ۸۰۶ با لفظ ترمذی