کیفیت عذاب قبر

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم الدین و اما بعد:
وقتی انسان در قبر گذاشته می شود، فرشتگانی در شکل و صورت ناشناخته ای نزد او می آیند.

در سنن ترمذی چنین آمده است:

(هرگاه میت یا یکی از شما به خاک سپرده می شود، دو فرشته سیاه رنگ و سرخ چشم نزد او می آیند، یکی را منکر و دیگری را نکیر می گویند، از او درباره رسول الله صلی الله علیه وسلم سوال می کنند و می گویند: درباره این مرد (رسول الله صلی الله علیه وسلم) چه می گوید؟ او در جواب بر اساس همان اعتقادی که در جهان داشته به فرشتگان جواب می دهد، یعنی می گوید: گواهی می دهم که جز الله معبودی وجود ندارد و محمد صلی الله علیه وسلم بنده و فرستاده او است، اگر میت منافق باشد، می گوید: از مردم شنیدم که درباره او چیزی می گفتند، من نیز همان را گفتم و بیش از این چیزی نمی دانم).

ترمذی، کتاب جنازه باب ماجاء فی عذاب القبر.
در حدیث حضرت براء بن عازب از رسول الله صلی الله علیه وسلم چنین آمده است که دو فرشته بسیار خشمناک نزد او می آیند و بر وی خشمگین می شوند و او را می نشانند و از وی می پرسند: پروردگار تو کیست؟ دینت چیست؟ و پیامبرت چه کسی است؟ این پرس و جو آخرین آزمایشی است که از انسان مومن به عمل می آید، در ارتباط با همین مطلب قرآن می فرماید:

«یُثَبِّتُ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُواْ بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَفِی الآخِرَهِ» إبراهیم: ۲۷
(خداوند مؤمنان را به خاطر گفتار استوار (و عقیده پایدارشان) هم در این جهان (در برابر زرق و برق مادیات و بیم و هراس مشکلات محفوظ و مصون می نماید) و هم در آن جهان (ایشان را در نعمتهای فراوان و عطایای بی پایان، جاویدان و) ماندگار می دارد)
او در جواب می گوید: پروردگار من الله است و دین من اسلام و پیامبر من محمد صلی الله علیه وسلم است. ندایی از آسمان می آید و می گوید: بنده من راست می گوید.
درباره بنده کافر و فاجر فرمود: دو فرشته بسیار خشمناک می آیند. بر وی خشم می گیرند و او را می نشانند و از وی می پرسند: پروردگار تو کیست؟ می گوید: وای، وای نمی دانم، می پرسند: دین تو چیست؟ می گوید: وای، وای نمی دانم. می پرسند: درباره این مردی که به طرف شما فرستاده شده است چه می گویی؟ نمی تواند نام پیامبر صلی الله علیه وسلم را بر زبان بیاورد، به او گفته می شود: محمد، آنگاه می گوید: وای، وای نمی دانم، از مردم شنیدم که چنین می گفتند، آنگاه این دو فرشته خطاب به او می گویند: نه می دانستی و نه از مردم تبعیت کردی. منادی ندا در می دهد که بنده من دروغ گفته است.
از انس رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

بخاری، مسلم، ابو داود، نسائی.

(هرگاه انسان در قبر گذاشته شود و دوستانش بر گردند، او صدای راه رفتن آنها را می شنود، دو تا فرشته نزد او می آیند و او را بلند کرده و می نشانند، از وی سوال می کنند: درباره محمد صلی الله علیه وسلم چه می گویی؟ انسان مؤمن می گوید: گواهی می دهم که محمد بنده خدا و رسول او است. اما کافر و منافق می گوید: نمی دانم، مردم سخنانی می گفتند و من هم تکرار می نمودم، به او گفته می شود: نه خودت چیزی فهمیدی ونه از دیگران پیروی کردی.)
رسول الله صلی الله علیه وسلم در ابتداء امر نمی دانست که این امت در قبر عذاب داده می شوند، بعد از مدتی خداوند او را از این مطلب آگاه ساخت، عروه بن زبیر رضی الله عنه از خاله اش، عایشه رضی الله عنها چنین روایت می کند:
ادامه دارد…….