در لغت، به این معنی است که چیزی گفته شود و از آن چیزی غیر از معنی خودش اراده شود؛ و در اصطلاح، لفظی است که معنای مورد نظر از آن برحسب استعمال مستقر و مخفی شده و جز با قرینهای فهمیده نمیشود، خواه این لفظ حقیقت باشد یا مجازِ غیر متعارف[۱]، مانند این که مردی به زن خود بگوید: «حَبْلُکِ عَلَى غَارِبِکِ»، «افسارت بر دوش خودت است»، یا «الحقی بأهلکِ» «نزد خانوادهات برو»، یا «اعتدی» «عده بشمار» که این عبارات کنایه از طلاق هستند.
[۱]– اصولیون میگویند: حقیقتِ مهجور کنایه است و حقیقت مستعمل صریح است و مجازِ متعارف صریح است و مجازی غیر متعارف کنایه است. محلاوی، ص ۹۹٫