کلمه میزان و جریان وزن در دنیا

میزان و جریان (وزن) در قرآن مجید هرگاه برای امور دنیوی و حکم دینی در این دنیا بکار برده شده است ، از سه حالت خالی نیست، (۱) یا به معنای ترازوی وزن اجناس ، و وزن نمودن آنها بکار رفته است (۲) ویا به معنای عدل و انصاف ، (۳) و یا به معنای خود آن جنسی است که در ترازو گذاشته و و وزن می شود ، بکار برده شده است ، که در ادامه بحث ان شاء الله تعالی هریک را جداگانه توضیح خواهم داد .

میزان به معنای ترازوی وزن اجناس

 اولین معنای که کلمه میزان در قرآن برای امور دنیوی و احکام دینی ما بکار برده شده است ، میزان به معنای ترازوی که اجناس را با آن وزن می شوند و (وزن) به معنای وزن نمودن اجناس محسوس، بکار برده شده است ،

همانند آیات زیر:

(…..وَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ …..)(۱۵۲) (سوره انعام)

ترجمه : حق کامل پیامانه و تراوز را با انصاف ادا کنید

(…. فَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیَاءَهُمْ ….) (۸۵) (سوره اعراف)

پس حق کامل پیمانه و ترازورا ادا نمایید و از چیزها (و اجناس) مردم کم نکنید .

(…… وَلَا تَنْقُصُوا الْمِکْیَالَ وَالْمِیزَانَ إِنِّی أَرَاکُمْ بِخَیْرٍ …..) (۸۴) (سوره هود)

و در پیمانه و وزن با تراوزکمی نکنید همانا (اگر این دستور را رعایت کنید) من شما را بر خیر می بینم .

(وَیَا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِکْیَالَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیَاءَهُمْ …..) (۸۵) (سوره هود)

و ای قوم من حق پیمانه و وزن با ترازو را با انصاف کامل ادا کنید، و از چیزها (و اجناس) مردم کمی نکنید..

وَأَوْفُوا الْکَیْلَ إِذَا کِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا (۳۵) (سوره اسراء)

هرگاه که پیمانه نمودید حق کامل پیمانه را ادا کنید و هرگاه وزن نمودید با ترازوی درست وزن کنید این برایتان بهترو دارای انجام نیک تری است .

(وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ (۱۸۲) (سوره شعراء)

و با ترازوی درست وزن نمایید.

(وَإِذَا کَالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ (۳) (سوره مطففین)

و هرگاه که می خواهند به دیگران پیمانه دهند و یا با تراو چیزی را وزن کنند کمی می کنند (و کم تر به آنها می دهند).

در تمام این آیات واضح است که میزان به معنای تراوزی است که با آن اجناسی که مورد داد و ستد قرارمی گیرند ، وزن و سنجیده می شوند ، و مراد از وزن همان وزن نمودن و کشش با ترازواست ودلیل این جریان همراهی کلماتی از قبیل (الْکَیْلَ) ، (الْمِکْیَالَ) (بِالْقِسْطِ) با کلمه (الْمِیزَانَ) و افعالی که در این آیات بکار برده شده از قبیل (وَأَوْفُوا)، (وَلَا تَبْخَسُوا) ، (وَلَا تَنْقُصُوا) می باشند.

نکته دیگر اینکه در آیه آمده (۸۵) (سوره هود) (وَیَا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِکْیَالَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ…..)

ودر آیه(۳۵) (سوره اسراء) (وَأَوْفُوا الْکَیْلَ إِذَا کِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ …..آمده است، که این خود دلیل واضحی است که (الْمِیزَانَ) همان (الْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ) بوده و هر دو به معنای ترازویی است که با آن اجناس وزن و کشیده می شوند.