کتاب‌هایی در موضوع عقیده سلف صالح اهل سنت و الجماعت

ائمه برجسته و علمای بزرگ اهل سنت و الجماعت کتاب‌های زیادی در موضوع اعتقاد سلف صالح تالیف کرده‌اند و اصول آن را قاعده‌مند نموده و برای اثبات آن از قرآن و سنت و اقوال ائمه صحابه و تابعین و پیروانشان استفاده کرده و به اهل بدعت و اهل اهواء پاسخ گفته و از یاوه‌گویی آنان پرده برداشته‌اند، و با حق به مبارزه باطل برخاسته‌اند و با علم جهل را درهم کوبیده و با سنت به جنگ بدعت رفته‌اند، و بدعت گذاران و منحرفان را خلع سلاح کرده و حق را آشکار ساخته‌اند و باطل را ابطال کرده‌اند و همه این به خاطر صیانت از دین خالص بوده است.

خوب است که در اینجا به بعضی از کتاب‌هایی اشاره کنم که در تهیه این کتاب مختصر از آن به عنوان منبع و مرجع استفاده برده‌ام، تا تو ای برادر مسلمانم بدانی که مطالب اعتقادی که در این کتاب بیان شده را از کجا گرفته‌ام و منبع آن کجاست. و همچنین بدانی که این عقیده(عقیده سلف صالح) اصل در دین حق است، و تحریفاتی که در قرن‌ها بعدی وارد آن شده، مطالبی وارداتی است که بر عقیده صحیحی که سلف صالح ما یعنی صحابه و تابعین و پیروانشان از رسول اکرم  صلی الله علیه وسلم فراگرفته‌اند، وارد و اضافه شده است.

تعداد زیادی از ائمه امت و علمای آن عقیده سلف صالح را در کتاب‌های خود بیان کرده‌اند؛ به عنوان مثال به بعضی از آن اشاره می‌کنیم:

• «کتاب السنّه» امام احمدبن حنبل/ ـ ۲۴۱ه‍

• «کتاب السنّه» عبدالله بن امام احمد ـ ۲۹۰ه‍

• «کتاب السنّه» ابوبکر احمدبن یزید الخلال ـ ۲۱۱ه‍

• «کتاب السنّه» حافظ ابوبکر بن ابی عاصم ـ ۲۸۷ه‍

• «کتاب السنّه» محمد بن نصر مروزی ـ ۲۹۴ه‍

• «شرح السنّه» امام اسماعیل بن یحیی المُزَنی ـ ۲۶۴ه‍

• «شرح السنه» امام حسن بن علی بر بهاری ـ ۳۲۹ه‍

• «شرح السنه» امام حسین بن مسعود بغوی ـ ۴۳۶ه‍

• «الشریعه» امام ابوبکر محمد بن حسن آجرّی ـ ۳۶۰ه‍

• «اصل السنه واعتقاد الدین» امام ابوحاتم الرازی ـ ۳۲۷ه‍

• «صریح السنه» امام ابوجعفر بن جریر طبری ـ ۳۱۰ه‍

• «شرح مذهب اهل السنه ومعرفه شرائع الدین والتمسّک بالسنن» ابوحفض عمربن احمد بن عثمانی بن شاهین ـ ۲۷۹ه‍

• «شرح السنه» امام ابوعیسی السّلمی ترمذی ـ ۲۷۹ه‍

• «اصول السنه» امام ابن ابی زمینن اندلی ـ ۳۹۹ه‍

• «اعتقاد الامام الشافعی» روایه ابی طالب

• «النزول» حافظ دارقطنی ـ ۳۸۵ ه‍

• «کتاب الصفات» حافظ دارقطنی ـ ۳۸۵ ه‍

• «کتاب الروئه» حافظ دارقطنی ـ ۳۸۵ ه‍

• «کتاب التوحید و اثبات صفات الرب ﻷ» امام ابوبکر محمد بن اسحاق بن خزیمه ـ ۳۱۱ ه‍

• «مقدمه ابن ابی زید القیروانی فی العقیده» عبدالله بن ابی زید القیروانی ـ ۳۸۶ ه‍

• «الابانه عن شریعه الفرقه الناجیه ومجانیه الفرق المذمومه» امام ابوعبدالله بن بطه العکبری الحنبلی ـ ۳۷۱ ه‍

• «اعتقاد ائمه الحدیث» امام ابوبکر اسماعیلی ـ ۳۷۱ ه‍

• «الابانه عن اصول الدیانه» ابوالحسن اشعری ـ ۳۲۰ ه‍

• «رساله الی اهل التغر» ابوالحسن اشعری ـ ۳۲۰ ه‍

• «مقالات الاسلامیین» ابوالحسن اشعری ـ ۳۲۰ ه‍

• «عقید السلف اصحاب الحدیث» امام ابوعثمان اسماعیل بن عبدالرحمان الصابونی ـ ۴۴۹ ه‍

• «المختار فی اصول السنه» امام ابوعلی الحسن بن احمد ابن البتا الحنبلی ـ ۴۷۱ه‍

• «شرح اصول اعتقاد اهل السنه والجماعَه» امام ابوالقاسم هبه…. بن الحسن الطبری اللالکائی ـ ۴۱۸ه‍

• «الاربعین فی دلائل التوحید» ابواسماعیل الهروی ـ ۴۸۱ه‍

• «کتاب العظمه» ابوالشیخ الاصفهانی ـ ۳۶۹ه‍

• «الاعتقاد والهدایه» ابوبکر احمدبن الحسین البیهقی ـ ۴۵۸ه‍

• «العقیده الطحاویه» الاام احمدبن محمدبن سلامه ابوجعفر الطحاوی الازدی الحنفی ـ ۳۲۱ه‍

• «إلحجه فی بیان المحجه و شرح عقیده اهل السنه» ابوالقاسم اسماعیل بن محمد التمیمی الاصفهانی ـ ۵۳۵ه‍

• «اعتقاد اهل السنه و الجماعه» حجه الاسلام عدی بن مسافر الامور الهکاروی ـ ۵۵۵ه‍

• «لمعه الاعتقاد الهادی الی سبیل الرشاد» الامام موفق الدین ابومحمد عبدالله بن قدامه المقدسی ـ ۶۲۰ه‍

• «النصیحه فی صفات الرب جل و علا» الامام ابومحمد عبدالله بن یوسف الجوینی ـ ۴۳۸ه‍

• «کتاب التوحید» امام محمد بن اسماعیل البخاری ـ ۲۵۶

• «کتاب التوحید و معرفه اسماء و صفاته» امام محمد بن اسحاق بن لمنده ـ ۳۹۵ه‍

• «کتاب الایمان» امام ابوعبیده القاسم بن سلام ـ ۲۲۴ه‍

• «کتاب الایمان» حافظ بن یحیی العدنی ـ ۲۴۳ه‍

• «کتاب الایمان» حافظ ابوبکر بن ابی شیبه ـ ۲۳۵ه‍

• «کتاب الایمان» حافظ محمدبن اسحاق بن منده ـ ۳۹۵ه‍

• «شعب الایمان» حافظ ابوعبدالله الحلیمی البخاری ـ ۴۰۳ه‍

• «مسائل الایمان» قاضی ابویعلی ـ ۴۵۸ه‍

• «الرّد علی الجهمیه» حافظ بن منده ـ ۳۵۹ه‍

• «الرد علی الجهمیه» امام عثمان بن سعید دارمی ـ ۲۸۰ه‍

• «الرد علی الجهمیه والزنادقه» امام احمدبن حنبل ـ ۲۴۱ه‍

• «الرد علی من انکر الحرف والصوت» امام حافظ ابونصر عبیدالله بن سعد السجزی ـ ۴۴۴ه‍

• «الاختلاف فی التلفظ والرد علی الجهمیه والمشبهه» امام ابومحمد عبدالله بن مسلم بن قیتبه دینوری ـ ۲۷۶ه‍

• «خلق افعال العباد والردّ علی الجهمیه و اصحاب التعطیل» امام محمد بن اسماعیل بخاری ـ ۲۵۶ه‍

• «العلوللعلی العظیم و ایضاح صحیح الاخبار من سقیمها» امام شمس الدین محمد بن احمد ذهبی ـ ۷۴۸ه‍

• «الاربعون فی صفات رب العالمین» امام ذهبی ۷۴۸ه‍

• «کتاب العرش وما روی فیها» حافظ محمدبن عثمان بن ابی شیبه العبی ـ ۲۹۷ه‍

• «اقادیل الثقات فی تاویل الاسماء والصفات» امام زین الدین مرعی بن یوسف الکرمی المقدسی حنبلی ـ ۱۰۳۳ه‍

• «اثبات صفه العلو» ابن قدامه مقدسی ـ ۶۲۰ه‍

• «البعث والنشور» بیهقی ـ ۴۵۸ه‍

• «اثبات عذاب ایفر» بیهقی ـ ۴۵۸ه‍

• «التصدیق بالمنظر الی الله تعالی فی الاخره» امام ابوبکر محمد بن حسین آجری ـ ۳۶۰ه‍

• «الاعتقاد الخالص من الشک والانتقاد» علاءالدین ابن عطار ـ ۷۲۴ه‍

• «العیون والاشرفی عقائد اهل الاثر» علامه عبدالباقی مواهلی حنبلی ـ ۱۰۷۱ه‍

• «قطف الثمر فی بیان عقیده اهل الاثر» محمد صدیق خان قنوجی ـ ۱۳۰۷ه‍

• «الدین الخاص» محمد صدیق خان قنوجی ـ ۱۳۰۷ه‍

• «لوامع الانوار البهیه» علامه محمدبن احمد سفارینی ـ ۱۱۸ه‍

• «و لوائح الانوار السنیه» علامه محمدبن احمد سفارینی ـ ۱۱۸ه‍

• «تجرید التوحید المفید» امام احمدبن علی مقریزی ـ ۸۴۵ه‍

و شهسوار میدان تالیف در علم اعتقاد که همه اهل سنت و اهل حق و اتباع بر آن اتفاق دارند، شیخ الاسلام امام ابن تیمیه/ (۷۲۸ه‍) است، که او این علم را مرتب اصول و مناهج آن را بیان کرده است. و در این موضوع تالیفات زیادی دارد که برخی عبارتند از:

• «منهاج السنه النبویه».

• «درء تعارض العقل والنقل».

• «بغیه المرتاد فی الرّد علی المتفلسفه واهل الالحاد».

• «اقتضاء صراط المستقیم».

• «الصارم المسلول علی شاتم الرسول».

• «کتاب الایمان».

• «الرساله التدمریه».

• «قاعده جلیله فی التوسل والوسیله».

• «الزدّ علی المنطقیین».

• «العقید الواسطیه».

• «العقیده الحمویه».

• «الرساله التسعینیه».

• «بیان بلیس الجهمه».

• «کتاب النبوات».

• «شرح العقیده الاصفهانیه».

• «شرح حدیث النزول»

علاوه بر این کتاب«مجموع الفتاوی» است که بسیاری از مولفات او در آن گرد آورده شده و به همراه فهرست درسی و هفت مجلد به چاپ رسیده است و شهسوار دوم در این میدان شاگردش عالم ربّانی ابن قیم جوزی/ (۷۵۲ه‍) است، که تلاش‌های قابل تقدیری در ردّ فرقه‌های ضاله انجام داده است، از آن جمله:

• «الصواعق المرسله علی الجهمیه والمعطله».

• «اجتماع الجیوش الاسلامیه…».

• «العقیده النوثیه».

• «شفاء العلیل فی مسائل القضاء والقدر».

• «طریق الهجرتین وباب السعادتین» و دیگر کتاب‌های ارزشمند ایشان.

همه کتاب‌هایی که نام بردیم به حمد خداوند به چاپ رسیده و در دسترس است، و کتاب‌های زیاد دیگری است که ما ذکر نکردیم، بعضی چاپ شده و بعضی هنوز به صورت نسخه‌های خطی مانده‌اند.