چگونه برای فرزندم اسم انتخاب کنم؟ لطفا چند اسم زیبا را برای دخترم پیشنهاد کنید؟

الحمدلله

فرزندان، هدایایی از جانب الله متعال هستند، و بوسیله آنان بر والدین نعمت می بخشد، و حقوق زیادی بر گردن آنها در قبال این فرزندان قرار داده است، که اولین آن؛ انتخاب اسمی نیک و با معناست که یک عمر آنرا با خود همراه دارد.

ماوردی در کتاب “نصیحه الملوک” (ص۱۶۷) می گوید :
«هرگاه بچه بدنیا آمد، اولین احسان و اکرام در حق او آنست که وی را با انتخاب اسم زیبایی مزین ساخت، و اسم نیک در اولین لحظه سماع آن جایگاهی در نفوس خواهد یافت».

اکنون چند نکته مهم را برای انتخاب اسمی نیک و شایسته بیان می کنیم و سزاوار است والدین قبل از اقدام این نکات را مد نظر داشته باشند

اسامی تک تک مردان و زنان صحابی رضی الله عنهم مستحب نیست، چه بسا بعضی از این اسم ها در مجتمعی مقبول و معروف ولی همانها در مجتمع دیگری غریب باشد.

بر والدین لازمست اسمی را برای فرزندشان برگزینند که در مجتمع آنها شاذ و غریب نباشد، چرا که غریب بودن اسم ممکن است سبب استهزاء و تمسخر شخص صاحب نام گردد، و یا از ذکر نامش در مقابل دیگران خجالت بکشد.

ماوردی در ادامه کلام سابقش مواردی را که در انتخاب اسم مستحب هستند، بیان می کند که یکی از آنها چنین است : «(مستحب است) اسم دارای معنای خوبی باشد، و با احوال صاحب نام تناسب داشته باشد، و از اسمهایی باشد که در بین طبقه و ملت و هم رتبه او رواج داشته باشد».

بنابراین کسی که می خواهد اسامی صحابه یا انبیاء و یا صالحین را انتخاب کند، اسمی را برگزیند که هم مناسب حال او و هم مناسب مجتمع و قومش باشد (و غریب نباشد).
ملت های غیر عرب ملزم نیستند که اسامی عربی را انتخاب کنند، وبلکه واجب است از اسمهایی اجتناب کنند که مختص به ادیان غیر اسلامی است، و یا اسمهایی که غالبا افراد آن آیین از آن نامها استفاده می کنند، مثل : پطرس، یوحنا، جورج، و امثال اینها، برای مسلمان جایز نیست که از این نامها برگزیند، چرا که اینکار موجب تشابه با آیین خاص نصاری است.
نگاه به : “أحکام أهل الذمه” ابن القیم (۳/۲۵۱).

بنابراین اگر اسم غیر عربی باشد و معنای زیبایی داشته باشد (و در مجتمع غریب و شاذ نباشد) ایرادی ندارد آنرا بر فرزند خود برگزید، پیامبران علیهم الصلاه والسلام اسم خود و فرزندان خود را با اسامی نیک و پاکی از میان عرف و عادات (مجتمع خود) برمی گزیدند و ملتزم به اسامی عربی نبودند، مثلا : اسرائیل و اسحاق و موسی و هارون ..

بایستی از انتخاب اسامی زشت و قبیح، و یا اسمهایی که موجب تزکیه هستند اجتناب ورزید.
در آیت قرآن است که : «فَلَا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَی» (نجم/۳۲).

یعنی : نفسهای  خود را تزکیه نکنید. علامه ابن کثیر میگوید : معنای آیت اینست که خود را مدح نکنید، از نفسهای خود تشکر نکنید، وبا اعمال تان منت گذاری نکنید.

امام طبری آنگونه که حافظ ابن حجر از او نقل کرده می گوید : «نبایستی اسمی را برگزید که معنای زشتی دارد و یا مقتضی تزکیه صاحب نام را داشته باشد، هرچند آن اسامی برای نام انسانها بکار روند، و یا اسمی که هدف از آن، حقیقت یک صفت باشد، بگونه ایکه وقتی شنونده آن اسم را می شنود گمان کند آن (اسم) صفت اوست..».

بنقل از “فتح الباری” (۱۰/۵۷۷).

و پیامبر صلی الله علیه وسلم بعضی از اسامی که معنای قبیح داشتند را تغییر می داد، مثلا زنی که اسمش « عاصیه » بود را به « جمیله » تغییر داد.

روایت مسلم (۲۱۳۹).

و یا زنی که اسمش « بَرّهَ » به معنای (نیکوکار) بود را به زینب تغییر داد، زیرا معنای اسم « بَرّهَ » دربردارنده نوعی تزکیه است.

صحیح مسلم (۲۱۴۲).

اسمهایی همچون : متقی، زاهد، پارسا و محسن و مؤمن و ایمان و نعمت و مبارک و سرور امثال اینها دربردارنده نوعی تزکیه هستند.

همچنین از جمله اسمهایی که در بعضی کشورهای اسلامی رواج دارد؛ اسامی هستند که به کلمه (الدین) و (الاسلام) اضافه شده اند، مثل : نور الدین، عماد الدین، یا نور الاسلام و امثال اینها که اهل علم انتخاب این نوع اسمها را مکره دانستند، چرا که دربردارنده نوعی از تزکیه است.

علامه بکر ابوزید در کتاب “تسمیه المولود” (ص/۲۲)  می گوید :
به دلیل بزرگی منزلت این دو لفظ : (الدین) و (الاسلام)، اضافه کردن اسم به این دو برای نامگذاری (افراد) .. بعضی از علماء آنرا حرام دانستند ولی اکثرا گفتند مکروه است، زیرا توهم معانی ناصحیحی می دهد که اطلاق و بکاربردن آن جایز نیست، و در اوائل امر که این اسامی بوجود آمدند برای القاب زائد بر اسامی بکاربرده می شدند و بعدا بعنوان اسم مورد استفادهقرار گرفتند».

در مورد نامگذاری دختران باید از اسمهایی که معانی شهوانی را تداعی می کنند اجتناب کرد، اسمهایی مثل : فتانه، فاتن، ناهد یا ناهده (دختری که پستانش بر آمده شده باشد).