چهار مروارید از میان چهار هزار مروارید

شقیق بلخی گفت: من از چهار هزار سخن چهار صد تا و از چهارصد تا چهار سخن را برگزیده‌ام:

۱- گوش به خواهش‌های زن جاهل نده. چون انسان را تا جهنّم می‌کشاند.

۲- محبّت به مال را از دلت بیرون کن چون امروز در دست توست و فردا در دست دیگری است.

۳- از کارهای شک­برانگیز دوری کن چون دل انسان مُفتی است و از حرام می‌ترسد و با حلال آرامش می‌یابد.

۴- تا به صحت کاری اطمینان نداری آن را انجام مده.

در چهار چیز قلب انسان می‌میرد: ۱- سستی و غفلت در عبادت. ۲- گرفتار شدن به غم و اندوه ۳- حرص و طمع به ثروت  ۴- دوری کردن از ذکر و قرآن.

چهار چیز قلب انسان را سخت می‌کند ۱- پُرخوری (هرچند از حلال باشد) ۲- مُجالست با بدکاران ۳- ازیاد بردن گناهان گذشته و مرگ آینده ۴- آرزو و خندیدن زیاد.

چهار چیز قلب انسان را سالم و منوّر می‌نماید: ۱- زیاد ذکر کردن و قرآن خواندن ۲- هر شب بیست بار به مرگ فکر کردن ۳- صدقه دادن در پنهانی  ۴- کم خوری و مجالست یا علُما و فُضلا^([۱]).

[۱]– تنبیه الغافلین / ج ۲ به کوشش ابولیث سمرقندی.