من دچار بیماری شدم و لذا نذر کردم که اگر از آن بهبودی یابم پانزده روز را برای خداوند عزوجل روزه بگیرم ولی وقت آن را مشخص نکردم، و الحمدلله شفا یافتم و (برای وفا به نذر خود) پنج روز را در ماه رجب روزه گرفتم و بعد بدنبال آن پنج روز دیگر را در ماه شعبان روزه گرفتم و بعد رمضان آمد و روزه رمضان را گرفتم، و الان ما در ماه شوال هستیم، آیا بهتر آنست که شش روز ماه شوال را روزه بگیرم یا پنج روز باقی مانده از نذر؟
الحمدلله،
علامه عبدالعزیز ابن باز رحمه الله در پاسخ به این سوال می گوید:
« بر تو لازمست تا ابتدا بقیه نذر را روزه بگیری، سپس اگر برایت ممکن بود شش روز شوال را روزه باش، و اگر آن شش روز را هم روزه نبودی ایرادی ندارد، زیرا روزه شش روز ماه شوال مستحب است نه واجب، اما روزه نذر واجب و فرض است، پس بر تو واجب است که قبل از روزه سنت ابتدا روزه فرض را آغاز کنی، و اگر (در نذر خود) نیت و قصد تتابع (روزه ها را) داشتی یعنی پانزده روز را پشت سرهم بگیری، پس لازمست تا پشت سر روزه بگیری، و جایز نیست آنها را جدا گرفت، بلکه بر تو لازمست که (آن پانزده روز را) پشت سر هم بگیری، و روزه های سابق (که در ماه رجب و شعبان گرفتی) ملغی خواهند شد.
اما اگر (در نذرت) نیت و قصد تتابع نداشتی، بر تو تنها باقی مانده (آن پانزده روز) واجب است یعنی آن پنج روز را روزه بگیری و انشاءالله نذرت پایان می یابد.
و البته شایسته نیست که از این به بعد نذر کنی، زیرا نذر خوب نیست، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: « لَا تَنْذِرُوا، فَإِنَّ النَّذْرَ لَا یَرُدُّ شَیْئًا مِنْ الْقَدَرِ، وَإِنَّمَا یُسْتَخْرَجُ بِهِ مِنْ الْبَخِیلِ». متفق علیه
یعنی: نذر نکنید، چرا که نذر هیچ چیزی (قدری) را بر نمیگرداند، تنها (با آن) از بخیل چیزی گرفته میشود.
پس برای مریض و غیر مریض شایسته نیست که نذر کند، اما هرگاه کسی نذر طاعت برای خدا کند – مانند روزه و نماز- وفای آن واجب است ]و کفاره ندارد[، به دلیل فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم : « مَنْ نَذَرَ أَنْ یُطِیعَ اللَّهَ فَلْیُطِعْهُ ، وَمَنْ نَذَرَ أَنْ یَعْصِیَهُ فَلَا یَعْصِهِ». بخاری (۶۶۹۶).
یعنی: «هر کس نذر کرد که خدا را اطاعت کند، پس باید از او اطاعت کند، و هر کس نذر کرد که نافرمانی خدا کند، نافرمانی او را نکند»..
سماحه الشیخ عبد العزیز بن باز رحمه الله
“فتاوی نور علی الدرب” (۳/۱۲۶۱).
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین