وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
در فقه ایام مخصوص مشترک و با فضیلت امده اینها به چه معناست؟
الحمدلله،
اگر منظور شما این باشد که چرا بعضی از ایام و ماههای سال فضیلت بیشتری دارند، باید گفت که خداوند تبارک وتعالی بنا برحکمت خود، بعضی از مکان و زمانها را مبارک فرموده و برکت را درآن قرار داده است. البته این بدان معنا نیست که قرار گرفتن وجود شخصی به خودی خود در آن مکان یا زمانها باعث رسیدن خیر و برکت به وی می شود، بلکه حکمت شارع حکیم آن بوده تا با مبارک کردن بعضی از مکان و زمانها، بندگان خویش را ترغیب نماید تا در آنها عبادت کنند و از ثواب زیاد آن، که در سایر مکان و زمانهای دیگربه این اندازه نیست، بهره مند شوند. پس آنچه که باعث شده است که این خیر و برکت در آنها قرار گیرد، به وجود آوردن انگیزه درمسلمانان برای انجام دادن عبادت درآن مکانها و زمانها است. بنابراین در و دیوار آن مکانها مبارک نیستند و یا روز خاصی از سال نمی تواند به خودی خود برای مسلمانان خیری بیاورد بلکه این خود ما هستیم که بایستی با عبادت کردن در آن مکان و زمانها، خیر و برکت فراوانی را که درآنها قرارداده شده است به چنگ آوریم.
همانگونه که خداوند تبارک وتعالی بعضی از مکانها را مبارک گردانیده تا مسلمانان جهت انجام عبادت در آن مکانها حریص تر شوند، بعضی از اوقات شبانه روز و ایام سال را نیز مبارک و با فضیلت قرار داده است. همانند: ماه مبارک رمضان و یا شب قدر و روز دهم ذی الحجه و ایام التشریق (سه روز بعد از عید قربان) و روز عاشورا وتاسوعا و روز جمعه و دوشنبه و پنج شنبه، و یا یک سوم آخر هر شب.
تمامی این اوقات و ایام، مبارک شده اند تا اگر کسی آنها را گرامی بدارد؛ بدین معنا که در آنها عباداتی را که شرعا وارد شده است انجام دهد، از خیر فراوان این عبادتها بهره مند گردد و آن ثواب را در اوقات دیگر نمی تواند به این اندازه بدست آورد. بنابراین همانطور که توضیح داده شد این اوقات و ایام مبارک، به خودی خود باعث برکت نیستند بلکه این عبادت شخص است که او را از برکت فراوان آن اوقات که خداوند در آن قرار داده است، منتفع می سازد. مثلا روز جمعه یا شب قدر به ساکنان زمین برکت نمی رساند بلکه کسی که آن دو را با عبادت کردن زنده بدارد ، برکت روز جمعه وشب قدر به وی رسیده است إن شاء الله. و کسانی که خود را از عبادت در آن دو وقت محروم کرده اند پس در حقیقت هیچ خیر و برکتی نصیبشان نشده است و مانند روزها وشب های دیگر هیچ فرقی به حالشان نداشته است.
مثلا انجام عبادت در ماه مبارک رمضان سبب مغفرت گناهان می شود وحقیقتا مغفرت گناهان برکتی است که در سایر ماهها نمی توان یافت چنان که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید:«مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ».( بخاری:۳۷)
ترجمه:«هر کس، ماه مبارک رمضان را بقصد حصول ثواب، در عبادت بگذراند، تمام گناهان گذشته اش، مورد عفو قرار خواهند گرفت».
و یا اینکه پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:«إِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَمَضَانَ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ جَهَنَّمَ وَسُلْسِلَتِ الشَّیَاطِینُ».( بخاری:۱۸۹۹)
ترجمه:«وقتی ماه رمضان از راه می رسد، درهای آسمان، گشوده می شوند و درهای دوزخ، بسته می گردند و شیاطین به زنجیر کشیده می شوند».
یا در مورد روز جمعه پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید:« من اغتسل، ثم أتی الجمعه، فصلی ما قدر له، ثم انصت حتی یفرغ من خطبته، ثم یصلی معه، غفر له ما بینه و ما بین الجمعه الأخری، و فضل ثلاثه أیام » یعنی: هر کس که غسل بگیرد سپس به نماز جمعه برود و به اندازه ای که توانایی دارد نماز بخواند سپس موقع خطبه ساکت باشد تا تمام شود و بعد با امام نماز بخواند، گناهان (صغیره) این جمعه و جمعه ما قبل آن بخشیده می شود و فضیلت سه روز دیگر را نصیب خود می کند. صحیح مسلم ۲/۵۸۷
و همچنین در مورد روز دوشنبه و پنجشنبه می فرماید: «تعرض أعمال الناس فی کل جمعه مرتین: یوم الاثین و یوم الخمیس، فیغفر لکل عبد مومن إلا عبداٌ بینه و بین اخیه شحناء»
یعنی: « اعمال مردم در هر هفته دو بار عرضه می گردد: روز دوشنبه و پنجشنبه، پس هر بنده مومنی بخشیده می شود مگر کسی که بین او و برادرش کینه ای (کدورت) باشد» مسلم۴/۲۹۸۸