چرا در اسلام مردان از زنان بیشتر ارث می برند؟ (۱)

الحمدلله

برای آنکه دلیل چنین حکمی را در اسلام درک نمائیم می بایست در دایره اسلام هم به این موضوع نگاه کرد،
زیرا غالب کسانی که چنین سوالاتی در ذهنش شکل گرفته این مسئله را خارج از دایره اسلام تحلیل می کنند، حال آنکه برای درک اینکه چرا اسلام چنین قانونی دارد لازمست در داخل دایره احکام و شریعت اسلام مسئله بررسی نمود تا پاسخ به این سوال که چرا اسلام چنین حکمی مقرر کرده فهم شود.

در اسلام شارع حکیم مسئولیت مالی مردان را بیشتر قرار داده است؛ مثلا اسلام تامین نفقه و مخارج و نیازهای مادی زن و فرزندانش و گاهی والدینش را برعهده مرد گذاشته، و یا تأمین دیه قاتل بر عهده مردهای یک فامیل است نه زنان فامیل، و اسلام هیچ تکلیف مالی در اینگونه موارد را بر دوش زنان قرار نداده است و  برخلاف مرد، زن موظف نشده که مالش را در این موارد خرج کند.

پس چون اسلام مسئولیت مالی مرد را نسبت به زن بیشتر قرار داده، لذا مقتضای عدالت آنست که در قبال این مسئولیت بیشتر به مرد امکانات بیشتری داده شود تا بتواند وظایفش را بدون اعتراض انجام دهد، یعنی فردای قیامت مرد اعتراض نکند که: چرا آنهمه مسئولیت مالی برعهده من گذاشته بودید اما بر زنم خیر! چرا حداقل برای پیشبرد آن مسئولیتها اندکی به من ابزار لازم را ندادید تا می توانستم از پس آنها بر آیم؟!

شما دو نفر را بنگرید که به آن دو گفتند :
باید هر کدام یک چاه بکنید، در غیر اینصورت جریمه می شوید! اما زمینی را که نفر اول باید در آنجا چاه بکند سخت و سفت است اما نفر دوم در زمین نرم قرار است چاه بکند، به هر دو نفر ابزارآلات لازم را می دهند تا شروع به کار نمایند ولی از آنجائیکه نفر اول در یک زمین سخت قرار است چاه بکند لذا به او اندکی ابزار بیشتر دادند تا بتواند با زمین سخت و سفت کنار آید، ولی به نفر دوم – بخاطر نرم بودن محل زمین– لزومی ندیدند که امکانات بیشتری به او بدهند، هر دو نفر شروع بکار کرده و کار را به پایان می رسانند.

آیا بنظر شما اگر نفر دوم معترض شود که چرا به من نیز امکانات بیشتری ندادید، اعتراض او ناوارد نیست؟! قطعا یک شخص عاقل عادل می داند که زمین سخت و سفت نفر اول می طلبید که به او امکانات بیشتری داده شود تا بتواند کارش را بدون سختی مضاعف طی کند و بهانه نیاورد که چرا مرا مسئول چاه کندن در یک زمین سخت و سفت کردید ولی حداقل ابزار لازم را برای کندن آن زمین سخت به من ندادید؟!

آیا اگر به هر دو نفر ابزار یکسان و مشابه می دادند و آنگاه نفر اول به دلیل سختی زمین نتواند وظیفه اش را خوب انجام دهد و بخاطر آن وی را جریمه کنند، این ظلم در حق او نیست؟!

پس باید این نکته را بدانیم که در شریعت اسلام تکالیف و وظایفی بر عهده مرد گذاشتند که بر دوش زن قرار ندادند، لذا لازم است برای آنکه مرد بتواند از عهده وظایفش برآید به او ابزار لازم را بدهیم و اگر آن ابزار و امکانات را به زن ندهیند دلیل بر ظلم به او نیست،
چرا که تکالیف مالی زن نیازی به آن ابزار و امکانات ندارد، و بسیار غیرمنصفانه است اگر کسی مدعی شود که زن را محروم ساختند، ولی به این نکته توجه نمی کند که زن موظف نشده ارث خود را برای احدی خرج کند، اما همان مرد موظف است ارثش را در تامین نفقه زن و فرزند والدین پیر و بیمارش خرج کند که اگر آن مرد نفقه زن و فرزندانش را تامین نکند هم در دنیا و هم در قیامت مجازات می شود،

مثلا یک زن می تواند به دادگاه مراجعه کرده و از شوهرش شکایت کند که برای او و فرزندانش خرج نمی کند، همزمان همان زن که شکایت کرده اموالش را پس انداز کرده و فقط برای خودش خرج می کند ولی مرد حق ندارد از او شکایت کند چون اسلام زن را مجبور نساخته برای شوهر و فرزندانش خرج کند و او می تواند اموالش را در هر امر مشروعی به دلخواه خود خرج کند بدون آنکه موظف شده باشد که ریالی به شوهرش بدهد.

ولی همان شوهر در ابتدای تشکیل خانواده موظف شده مقداری مال بعنوان مهریه به زنش بدهد، ولی زن به شوهرش مهریه نمی دهد! اما مهریه زن بر مرد واجب است نه مستحب، آیا این بی عدالتی نیست که اسلام آنهمه تکالیف مالی بر مرد گذاشته باشد و او را مجبور به نفقه و پرداخت دیه و مهریه کرده باشند ولی ابزار لازم را به او ندهند تا مبادا فمنیستها بانگ برآورند که: اسلام بر زن ظلم می کند! ارثش نصف مرد است!

در اینجا مطلبی را از “صالح بن عبدالله بن حمید” درباره (تفاوت ارث زن و مرد) برای شما نقل می کنیم که مفید است.

مقاله پیشنهادی

خیار(داشتن اختیار در معامله)

حکمت مشروعیت داشتن اختیار در معامله داشتن حق اختیار در معامله از محاسن اسلام است؛ …