پیروی از نصوص متشابه

خداوند متعال در توصیف آنها می فرماید: «فَأَمَّا الَّذینَ فی‏ قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَهِ وَ ابْتِغاءَ تَأْویلِهِ وَ ما یَعْلَمُ تَأْویلَهُ» (آل عمران: ۷) «اما کسانی‌که دردل‌های شان  کژی و انحراف است، برای فتنه جویی (و گمراه کردن مردم) و بخاطر تأویل آن (به دلخواه خود) از متشابه آن پیروی می‌کنند». امام بخاری از ام المومنین عائشه روایت می کند که می گوید: رسول خدا این آیه را تلاوت نمودند: «هُوَ الَّذِیَ أَنزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُّحْکَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاء الْفِتْنَهِ وَابْتِغَاء تَأْوِیلِهِ وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الألْبَابِ» سپس فرمودند: «إِذَا رَأَیْتِ الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ فَأُولَئِکِ الَّذِینَ سَمَّى اللَّهُ فَاحْذَرُوهُمْ»:[۱] «هرگاه کسانی را دیدید که از آیات متشابه پیروی می کنند و به دنبال آنها می روند، بدانید آنها همان کسانی هستند که خداوند از آنان نام برده است، پس از آنها دوری کنید».

[۱] – صحیح بخاری، کتاب التفسیر- باب منه آیه محکمه… فتح الباری: ۸/۲۰۹، ۴۵۴۷