وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
اوس بن اوس روایت کرده است: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ یَقُولُ مَنْ غَسَّلَ وَاغْتَسَلَ یَوْمَ الْجُمُعَهِ وَبَکَّرَ وَابْتَکَرَ وَمَشَى وَلَمْ یَرْکَبْ فَدَنَا مِنْ الْإِمَامِ وَاسْتَمَعَ وَلَمْ یَلْغُ کَانَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ عَمَلُ سَنَهٍ أَجْرُ صِیَامِهَا وَقِیَامِهَا.» (۱) *
«از پیامبر خدا شنیدم که فرمودند: هر کس روز جمعه غسل کند و نیکو غسل نماید و در اوّل وقت (به نماز جمعه) برود و زود برود و با پیاده برود و سوار هیچ مَرکبی نشود و به امام نزدیک شود و خوب گوش فرا دهد و کلام لغو (و بی فایده) نگوید به ازای هر قدمش اجر عمل یک سال از روزه و قیام (و نماز) برای وی خواهد بود.»
از جمله مستحبات و فضائل روز جمعه پیاده و زود رفتن به نماز جمعه میباشد، به گونه ای که نمازگزار به امام و خطیب جمعه در حدّ امکان نزدیک شود، ولی نباید برای نزدیک شدن به امام از روی شانۀ مردم عبور نماید.
همچنین پیامبر اکرم میفرماید:
«مَنِ اغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِی سَبِیلِ الله حَرَّمَهُ الله، عَلَى النَّارِ.» (۲) * «هر کس قدم‌هایش در راه خداوند، غبارآلود شود، خداوند آتش را بر وی حرام میکند.»
رفتن به نماز جمعه و در واقع هر نمازی باید با تأنی و آرامش باشد و شخص به سمت مسجد ندود و بدین وسیله به خود و دیگران استرس و فشار وارد کند و حتّی در مواردی عجله و شتابان به سوی مسجد و نماز جماعت رفتن باعث رنجش و هتک حقوق دیگران میشود، فرمودۀ پیامبر اکرم ج ملاک این حکم است، ایشان ج میفرماید: «إِذَا أُقِیمَتِ الصَّلاهُ فَلا تَأْتُوهَا تَسْعَوْنَ، ایتُوهَا تَمْشُونَ عَلَیْکُمُ السَّکِینَهُ، فَمَا أَدْرَکْتُمْ فَصَلُّوا، وَمَا فَاتَکُمْ فَأَتِمُّوا.»(۳) * «هرگاه نماز اقامه گردید با عجله و شتابان به سوی آن نروید، با حالتی آرام و با تأنّی به سمت آن پیاده حرکت کنید، به هر (مقداری از نماز رسیدید) آنرا بخوانید و هر مقدار (از نماز را از دست دادید، بعد از سلام امام برخیزید و آن را) تمام کنید.»
این حکم در مورد کسی که سوار بر ماشین و یا مرکبی به مسجد میرود نیز صدق میکند که مستحب است آرام و با تأنی حرکت کند حتّی اگر فقط قسمتی از نماز را دریابد؛ مگر اینکه به کل نماز نرسد که در نتیجه چون جمعه واجب است لذا باید عجله کند البته عجله ای که موجب تضییع حق دیگران و اذیت و آزار به دیگران و ضرر به خود و دیگران نباشد.
————————
(۱) * – (صحیح): احمد، المسند (ش۱۶۱۷۳و۱۶۹۶۲) / ابوداود (ش۳۴۵) / بیهقی، السنن الکبری (ش۶۰۸۹) وشعب الایمان (ش۲۷۲۸) ومعرفه السنن والآثار (ش۶۵۹۱) / ابن ابی شیبه، المصنف (ج۲ص۳) / ابن ماجه (ش۱۰۸۷) / طبرانی، المعجم الکبیر (ج۱ص۲۱۵) / مروزی، الجمعه وفضلها (ش۵۰) / تمام رازی، الفوائد (ج۲ص۲۰۲) / ابن ابی عاصم، الآحاد والمثانی (ش۱۵۷۳) / اصفهانی، الترغیب والترهیب (ش۹۲۰) / بغوی، شرح السنه (ج۴ص۲۳۶) / ابونعیم، معرفه الصحابه (ش۹۸۶) / طوسی، المستخرج علی ترمذی (ج۳ص۸) / ضیاء المقدسی، المنتقى من مسموعات مرو (ش۴۲۰) / ابن قانع، معجم الصحابه (ش۳۴) جزء الحسن بن رشیق (ش۷۸) / ابن بشران، الامالی (ش۹۷۴) / جرجانی، الامالی (ش۳۰۷) از طریق (یحیی بن آدم ومحمّد بن حاتم الجرجرائى و أبو بکر بن أبی شیبه) روایت کرده‌اند: «حدثنا (عبدالله) بن المبارک عن الأوزاعى حدثنى حسان بن عطیه حدثنى أبو الأشعث الصنعانى حدثنى أوس بن أوس الثقفى سمعت رسول الله – صلى الله علیه وسلم – یقول: من غسل یوم الجمعه واغتسل ثم بکر وابتکر ومشى ولم یرکب ودنا من الإمام فاستمع ولم یلغ کان له بکل خطوه عمل سنه أجر صیامها وقیامها.»
وحسان بن عطیه هم متابعه شده واحمد، المسند (ش۱۶۱۷۵) / نسایی (ش۱۳۸۴) / طبرانی، المعجم الکبیر (ج۱ص۲۱۵) / ابن عساکر، تاریخ دمشق (ج۳۶ص۱۲۰و۲۰۰و۴۳ص۲۹۹) / ابن عساکر، معجم الشیوخ (ج۱ص۴۹۰) / ابونعیم، معرفه الصحابه (ش۹۸۸) / طوسی،