صراط: پلی است که بر روی جهنم قرار دارد و مسلمانان از روی آن عبور میکنند و به سوی بهشت میروند.
چه کسانی از روی پل صراط عبور میکنند؟
مسلمانان از روی پل صراط عبور مینمایند.
اما کفار و مشرکین، هر گروهی از آنها از معبودان باطل دنیایی خویش مانند بتها و شیاطین و سایر معبودان باطل تبعیت میکنند. و در همان ابتدا با معبودان خویش وارد آتش جهنم میشوند، و از روی پل صراط عبور نمیکنند.
سپس پل صراط برای کسانی نصب میشود که الله را عبادت نمودند، فرقی ندارد عبادتشان از روی صدق و راستی باشد یا به خاطر نفاق.
سپس منافقان به وسیلهی عدم توانایی بر سجده و نیز نوری که فقط مومنان را فرا میگیرد، از مومنین تشخیص داده میشوند. در نتیجه منافقان به سوی آتش جهنم بر میگردند، و مومنان از پل صراط عبورمی کنند و به سمت بهشت میروند.
الله متعال میفرماید: ﴿یَوۡمَ تَرَى ٱلۡمُؤۡمِنِینَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ یَسۡعَىٰ نُورُهُم بَیۡنَ أَیۡدِیهِمۡ وَبِأَیۡمَٰنِهِمۖ بُشۡرَىٰکُمُ ٱلۡیَوۡمَ جَنَّٰتٞ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِینَ فِیهَاۚ ذَٰلِکَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِیمُ١٢ یَوۡمَ یَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱنظُرُونَا نَقۡتَبِسۡ مِن نُّورِکُمۡ قِیلَ ٱرۡجِعُواْ وَرَآءَکُمۡ فَٱلۡتَمِسُواْ نُورٗاۖ فَضُرِبَ بَیۡنَهُم بِسُورٖ لَّهُۥ بَابُۢ بَاطِنُهُۥ فِیهِ ٱلرَّحۡمَهُ وَظَٰهِرُهُۥ مِن قِبَلِهِ ٱلۡعَذَابُ١٣ یُنَادُونَهُمۡ أَلَمۡ نَکُن مَّعَکُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ وَلَٰکِنَّکُمۡ فَتَنتُمۡ أَنفُسَکُمۡ وَتَرَبَّصۡتُمۡ وَٱرۡتَبۡتُمۡ وَغَرَّتۡکُمُ ٱلۡأَمَانِیُّ حَتَّىٰ جَآءَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَغَرَّکُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ١۴ فَٱلۡیَوۡمَ لَا یُؤۡخَذُ مِنکُمۡ فِدۡیَهٞ وَلَا مِنَ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْۚ مَأۡوَىٰکُمُ ٱلنَّارُۖ هِیَ مَوۡلَىٰکُمۡۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِیرُ١۵﴾ [الحدید: ۱۲-۱۵].
«[این پاداش بزرگ، در] روزى است که مردان و زنان مؤمن را مىنگری که نورشان، پیش رو و در سمت راستشان به شتاب حرکت میکند؛ [و به آنان خطاب مىشود:] «امروز بشارتِ باغهایی [از بهشت] بر شما باد که جویبارها از زیر [درختان] آن جاری است و جاودانه در آن به سر خواهید برد؛ این است همان کامیابى بزرگ». روزى که مردان و زنانِ منافق به مؤمنان مىگویند: «نظری به ما بیفکنید تا پرتویی از نورتان برگیریم»؛ به آنان گفته مىشود: به عقب بازگردید و کسبِ نور کنید؛ آنگاه دیواری میانشان قرار میگیرد که درى دارد؛ درون آن [که به سوی مؤمنان است،] رو به رحمت است و بیرون آن [که به سمت منافقان است] رو به عذاب است. [منافقان] به مؤمنان میگویند: «مگر ما [در دینداری و عبادت] همراه شما نبودیم؟» آنان پاسخ مىدهند: «بله، ولى شما [با دورویی و تزویر،] خود را به فتنه انداختید [و هلاک کردید]؛ و در انتظار [شکست مؤمنان و بازگشت به شرک و کفر] بودید و [دربارۀ یاری رساندنِ الله به مؤمنان] تردید داشتید و آرزوها[ی دروغین] شما را فریب داد تا آنکه فرمان [مرگتان از جانب] الله در حالی فرارسید که شیطان شما را در برابرِ او تعالی گستاخ کرده بود». امروز نه از شما [منافقان] غرامت مىپذیرند و نه از کافران؛ جایگاهتان آتش است که [به راستی] شایستۀ شماست؛ و چه بد سرانجامى است!».
عبور از پل صراط بعد از حسابرسی و وزن کردن اعمال و فارغ شدن از آنها صورت میگیرد. سپس همهی مردم به ناچار باید از پل صراط عبور نمایند. همانطوری که که الله متعال میفرماید: ﴿وَإِن مِّنکُمۡ إِلَّا وَارِدُهَاۚ کَانَ عَلَىٰ رَبِّکَ حَتۡمٗا مَّقۡضِیّٗا٧١ ثُمَّ نُنَجِّی ٱلَّذِینَ ٱتَّقَواْ وَّنَذَرُ ٱلظَّٰلِمِینَ فِیهَا جِثِیّٗا٧٢﴾ [مریم: ۷۱-۷۲].
«و هیچ یک از شما [مردم] نیست، مگر آنکه وارد آن میگردد؛ [مؤمنان برای عبور و دیدن، کافران برای ورود و ماندن]. این [امر،] همواره بر پروردگارت حکمی حتمی است. سپس کسانى را که پرهیزگاری کردهاند [از آتش] نجات مىدهیم و ظالمان را بهزانودرآمده در آن رها مىکنیم».