الله می فرماید: {وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّن یَدْعُو مِن دُونِ اللَّهِ مَن لَّا یَسْتَجِیبُ لَهُ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ وَهُمْ عَن دُعَائِهِمْ غَافِلُونَ* وَإِذَا حُشِرَ النَّاسُ کَانُوا لَهُمْ أَعْدَاءً وَکَانُوا بِعِبَادَتِهِمْ کَافِرِینَ}: (و کیست گمراهتر از آن کس که به جاى الله، کسى را مىخواند که تا روز قیامت او را پاسخ نمىدهد، و آن ها از دعایشان بىخبرند؟و چون مردم محشور گردند، دشمنان آنان باشند و به عبادتشان انکار ورزند)[۱].
و: {وَالَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ مَا یَمْلِکُونَ مِن قِطْمِیرٍ* إِن تَدْعُوهُمْ لَا یَسْمَعُوا دُعَاءَکُمْ وَلَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجَابُوا لَکُمْ وَیَوْمَ الْقِیَامَهِ یَکْفُرُونَ بِشِرْکِکُمْ وَلَا یُنَبِّئُکَ مِثْلُ خَبِیرٍ}: (و کسانى را که به جز او مىخوانید، مالک پوستِ هسته ی خرمایى نیستند. اگر آن ها را بخوانید، دعاى شما را نمىشنوند، و اگر [فرضاً] بشنوند اجابتتان نمىکنند، و روز قیامت شرکِ شما را انکار مىکنند؛ و [هیچ کس] چون [الله] آگاه، تو را خبردار نمىکند)[۲].
و: {وَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُکْمُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ}: (و با الله معبودى دیگر مخوان. اللهی جز او نیست. جز ذات او همه چیز نابودشونده است. فرمان از آنِ اوست. و به سوى او بازگردانیده مىشوید)[۳].
{قُلِ ادْعُوا الَّذِینَ زَعَمْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ لَا یَمْلِکُونَ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَلَا فِی الْأَرْضِ وَمَا لَهُمْ فِیهِمَا مِن شِرْکٍ وَمَا لَهُ مِنْهُم مِّن ظَهِیرٍ* وَلَا تَنفَعُ الشَّفَاعَهُ عِندَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ}: (بگو: «کسانى را که جز الله پنداشتهاید بخوانید؛ هم وزن ذرّهاى نه در آسمان ها و نه در زمین مالک نیستند، و در آن دو شرکتى ندارند، و براى وى از میان آنان هیچ پشتیبانى نیست. و شفاعت گرى در پیشگاه او سود نمىبخشد، مگر براى آن کس که به وى اجازه دهد)[۴].
{وَکَم مِّن مَّلَکٍ فِی السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئًا إِلَّا مِن بَعْدِ أَن یَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن یَشَاءُ وَیَرْضَى}: (و بسا فرشتگانى که در آسمان هایند شفاعتشان به کارى نیاید، مگر پس از آنکه الله به هر که خواهد و خشنود باشد اذن دهد. انصاریان: و چه بسیار فرشتگانی که در آسمان ها هستند که شفاعتشان هیچ سودی نمی بخشد مگر پس از آنکه خدا برای هر که بخواهد و بپسندد، اجازه دهد.)[۵].
{قُل لِّلَّهِ الشَّفَاعَهُ جَمِیعًا لَّهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ}: (بگو: « شفاعت، یک سره از آن الله است. فرمانروایى آسمان ها و زمین خاص اوست؛ سپس به سوى او باز گردانیده مىشوید »)[۶].
{مَن ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ}: (کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟)[۷]. آیات در این زمینه بس فراوانند[۸].
رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «مَنْ مَاتَ وَهْوَ یَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ نِدًّا دَخَلَ النَّارَ»: (هر کس در حالی بمیرد که غیر از الله کسی دیگر را به فریاد می خوانده، وارد دوزخ خواهد شد)[۹].
در حدیث ذاتِ انواط وقتی برخی از اصحاب که بعد از فتح مکه تازه مسلمان شده بودند، به رسول الله صلی الله علیه وسلم گفتند: اجعل لنا ذاتَ أنواطٍ کما لهم ذات أنواط. قال لهم صلی الله علیه وسلم : الله اکبر! إنها السنن! قُلتُم والذی نفسی بیده کما قالت بنو اسرائیل لموسی: اجْعَل لَّنَا إِلَهًا کَمَا لَهُمْ آلِهَهٌ قَالَ إِنَّکُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ»: ( همان گونه که آنان ذات أنواطی دارند، برای ما نیز ذات انواطی مقرّر کنید. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: الله اکبر! این گونه خواسته ها، روش پیشینیان است و به الله سوگند شما همان سخنی را گفتید که بنی اسرائیل به موسی گفتند: (آنها به موسی گفتند: برای ما معبودی مقرر کن همانطور که آن ها (مشرکین) معبودانی دارند. موسی گفت: شما نادان هستید)[۱۰].
[۱] احقاف / ۵-۶٫
[۲] فاطر / ۱۳- ۱۴٫
[۳] قصص / ۸۸٫
[۴] سبأ /۲۲- ۲۳٫
[۵] نجم / ۲۶٫
[۶] زمر / ۴۴٫
[۷] بقره / ۲۲۵٫
[۸] فتح المجید شرح کتاب التوحید، معراج القبول ج۱/ ۴۷۶ – ۵۰۵٫ رجوع شود. همچنین به کتاب الزیاره، و الجواب الباهر فی زوار المقابرِ ابن تیمیه. تحذیر الساجد من اتخاذ القبور مساجد و کتاب: التوسل، نوشته شیخ آلبانی. واضح و روش است که به سبب محرّماتی از قبیل توسل نا مشروع و عبادت غیر الله به اسم تبرک و شفاعت و غلو وزیاده روی در صالحین و صرف عبادات برای آنان، مظاهر شرک آشکارا در امت نمودار شده است.
[۹]بخاری.
[۱۰]ترمذی و آن را صحیح دانسته است.