چرا عقیده سلف صالح به پیروی کردن سزاواتر است؟!

اساس این دین عقیده درست و صحیح است و همه دانش‌ها براساس آن بنا می‌شود، پس هر کسی که عقیده و باورش درست باشد عمل و رفتارش درست خواهد بود، و هر کسی که عقیده‌اش فاسد باشد سایر عمل او فاسد خواهد بود و همه آنچه که بر این اساس، بنا نشود سرانجام از بین خواهد رفت و فروخواهد پاشید. و عقیده صحیح و درستی که در قلب مومن است، او را به الله متعال نزدیک می‌کند و او را بر آن می‌دارد تا محبت و رضامندی الله را بجوید، و در پناه این عقیده، مومن از مکر دشمنان و شیاطین انسی و جنی پناه می‌گیرد، و پایه‌های این عقیده عبارتند از:

علم صحیح برگرفته شده از قرآن و سنت، و ایمان به غیب و کفر ورزیدن به طاغوت و به پا خاستن به مقتضای تکلیف شرعی، و اخلاص برای الله در عبادت، و صادقانه پیروی کردن از رسول اکرم صلی الله علیه و سلم.

اینجاست که می‌بینیم که پیامبرصلی الله علیه و سلم برای تثبیت این عقیده و تحکیم ریشه‌های آن در قلوب صحابه اهتمام می‌ورزید و در تمام زندگی‌اش می‌کوشید آنان را براساس این عقیده تربیت کند، تا مردان بر قاعده و پایه‌ای استوار ساخته شوند. و قرآن سیزده سال در مکه همواره از یک قضیه سخن می‌گفت و موضوع سخن تغییر نمی‌کرد، آری آن قضیه، عقیده بود، که قرآن از آن سخن می‌گفت و از شرک‌ورزی با تمام انواع آن برحذر می‌داشت، از این رو رسول اکرصلی الله علیه و سلمدر مکه فقط به آن دعوت می‌داد و یارانش را فقط بر آن تربیت می‌کرد، چون هدف از آفرینش انسان‌ها و جن‌ها و هدف از فرستادن پیامبران و فروفرستادن کتاب‌ها توحید و یگانه‌پرستی است.

الله متعال می‌فرماید: «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ»[۱]

(و جن‌ها و انسان‌ها را نیافریده‌ام مگر اینکه مرا عبادت کنند.)

از این رو همه دعوتگران به اسلام باید نخست و قبل از هر چیزی به اصلاح عقیده مسلمین دعوت بدهند، چنان که الله متعال می‌فرماید: «وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّهٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ۖ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلَالَهُ ۚ فَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَهُ الْمُکَذِّبِینَ»[۲]

(و به یقین ما به میان هر امتی پیامبری را فرستادیم (تا به مردم بگویند): خداوند را بپرستید و از طاغوت بپرهیزید.)

اهمیت مطالعه و بررسی عقیده سلف صالح به اهمیت توضیح عقیده نبوی و به ضرورت فعالیت جدّی در راستای بازگشت مسلمین به آن و آزاد کردنشان از گمراهی‌های فرقه‌ها و بدعت‌هایشان و از اختلاف گروه‌ها و امیال و تحزّب‌ها و دسته‌بندی‌هایشان، بازمی‌گردد.

عقیده بر شیوه سلف صالح ویژگی‌ها و خصوصیت‌های منحصربه فردی دارد که بیانگر ارزش و جایگاه آن است، و تمسک به آن و عمل به احکام آن را ضروری و لازم می‌نماید.

مهم‌ترین ویژگی‌های آن عبارت است از:

1. سلامت منبع فراگیری، عقیده سلف صالح برآمده از سرچشمه زلال قرآن و سنت و از اجماع سلف صالح و اجماع مجتهدان برجسته‌ای که به نیکویی از آن‌ها پیروی کرده‌اند، می‌باشد و عقیده سلفی یعنی پیروی از راه سلف صالح و از شیوه آنان و از اطاعت از فهم و شیوه درکی که آن‌ها از دین داشته‌اند.

2. سند این عقیده به الله و رسول اوصلی الله علیه و سلم متّصل است. آری این عقیده انسان را مستقیم به الله و رسول اوصلی الله علیه و سلم و به محبت و تعظیم الله و رسول و پیشی نگرفتن بر آن‌ها، پیوند می‌دهد چون منبع این عقیده، قال الله و قال رسول الله (سخنان الله و پیامبر) است، و از هواپرستی و شبهات به دور است و هرگز تحت تاثیر عوامل بیگانه‌ای چون فلسفه و منطق و عقل‌گرایی قرار نگرفته است، بلکه فقط اساس آن قرآن و سنت و اجماع امت است.

3. شعار آن تسلیم شدن کامل برای الله و پیامبرش= است. این عقیده بر پایه تسلیم شدن همه جانبه برای الله و پیامبرصلی الله علیه و سلم استوار است و در هر امر کوچک و بزرگی تسلیم الله و رسول هستند، و این عقیده براساس تصدیق قطعی و پذیرفتن کامل حکم الله و رسول صلی الله علیه و سلمشکل گرفته است، چون اساس ایمان به غیب تسلیم شدن به امر و نهی الله و پیامبرش= می‌باشد.

4. وضوح و روشنی و آسانی

هیچ نوع ابهام و پیچیدگی و تناقضی در این عقیده وجود ندارد، و از پیچیدگی و تحریف نصوص به دور است. کلمات آن پرواضح است که فطرت‌های سالم با آن آرامش می‌یابند و معتقد به آن آسوده خاطر خواهد بود و به دور از شک و تردید و ابهام و وسوسه‌های شیطانی، شادمان و راحت و آرام خواهد بود، چون او بر راه و رهنمود رسول اکرم و اصحاب وی و پیروانش گام برمی‌دارد.

5. وحدت و جماعت و همبستگی و پیروزی

این عقیده ریسمان محکم الهی و شیوه و راه استوار او و صراط مستقیم اوتعالی است، چون عقیده توحید خالص و برائت از همه انواع شرک و بدعت‌هاست، و با این عقیده و با عمل بر این و دعوت دادن به آن مسلمین متحّد خواهند شد و قدرت خواهند یافت و همه بر کلمه حق اتفاق خواهند داشت، و آن‌گاه پیروز می‌شوند و قدرت می‌یابند و براساس شریعت الله متعال حکمرانی خواهند کرد و شریعت الهی را حاکم قرار خواهند داد. تاریخ اسلام بهترین گواه در این زمینه است چون این عقیده اجابت صادقانه به گفته الهی است که می‌فرماید: «(وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهجَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ »[۳]

(و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید، و پراکنده نشوید.)

و هر نوع گردهمایی که براساس چیزی غیر از این عقیده نبوی باشد سرنوشت آن
ـ چنان که وضعیت امروزی مسلمین را مشاهده می‌کنیم ـ پراکندگی و اختلاف و شکست خواهد بود.

6. بقا و ثبات و فراگیر بودن

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این عقیده خجسته نبوی، ماندگاری و ثبات و استقرار و فراگیری و مصونیت است. این عقیده ثابت و مستقر است و با روایت و درایت مصون بوده و هست و عام و فراگیر می‌باشد و شایسته هر زمان و مکان و هر ملتی است و هر گونه زمان و مکان و هر گونه وضعیت و هر ملتی را که اوضاعش نابسامان باشد اصلاح نموده و سامان می‌بخشد.

و این عقیده تا روز قیامت جاوید و ماندگار و برجسته خواهد بود و الله متعال آن را پاسداری می‌کند و بدون کم و کاست و تحریف و تبدیل از هر نسلی به نسلی دیگر منتقل می‌شود. الله متعال می‌فرماید: «†إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»[۴]

(بی‌گمان ما قرآن را فرو فرستاده‌ایم و قطعاً خود نگهبان آن هستیم.)

7. این عقیده از بزرگترین اسباب قُرب به الله و دست‌یافتن به رضامندی و بهشت اوتعالی و نجات یافتن از عذاب دردناک الهی است.

 

[۱] . الذاریات/۵۶

[۲] . النحل/۳۶

[۳] . ال عمران/۱۰۳

[۴] . الحجر/۹